Spreuken heeft drie gebieden van toepassing

1 Het gaat over het algemene leven. En de algemene levenslessen uit Spreuken, die zo in een Almanak kunnen of gekopieerd zou kunnen worden door een of andere poëtische wijsgeer, zijn van toepassing voor iedereen! Het werkt echt!

2 Spreuken doet wat oude testament (Bijbel) doet: Namelijk wijzen op uw/mijn tekortkomingen. Ik kan die standaard niet halen. Ik heb tekortkomingen. Ik heb hulp nodig. Ik heb een Redder nodig! Spreuken wijst me op de ultieme Wijsheid, Spreuken wijst me op de Here Jezus, als je in Hem gelooft, dat je voor eeuwig leeft! En je tekortkomingen uitgewist zijn! Je wordt weer een onbeschreven blad!

3 Jij/U bent de stad op de berg, een licht dat niet verborgen leeft (plaatje op scherm), jij leeft in de ultieme vrede, die je hebt ontvangen doordat je Jezus gelooft. Je hebt je leven afgelegd en in Zijn handen gelegd en gezegd “Heers/regeer in mij, U bent Koning in mijn leven” Zeg het maar Jezus. Wij leven in die stad van God, wij leven onder de rechtvaardigste en wijste Koning ooit. En met Spreuken kunnen wij weten hoe we ons leven in die stad, als Gods stad, moeten leven. Leven moet je leren vriend.

Wat heb je in één woord nodig?

Op het scherm ons ondersteunende plaatje van de serie boodschappen, leven moet je leren uit het Bijbelboek Spreuken. Wat moet dat jongentje allemaal leren dan? Als er nu eens één alomvattend ding was dat hem zou helpen dit leven tegemoet te treden? Dat pad dat voor hem ligt? De reis die het leven is? Zijn levensreis….

Als je timmerman bent en je wilt succesvol een mooi bouwwerk in elkaar timmeren heb je het juiste gereedschap nodig. Dat is een investering. Als ik in huis ga timmeren, 9 van de 10 keer heb ik een en ander nodig van de bouwmarkt, anders wordt het niks. Dat kost me iets… Als je een chirurg bent heb je het juiste gereedschap nodig. Je hebt instrumenten nodig, steriel (schoon) en verfijnd (scalpel, geen slagersmes), anders maak je de toestand van de patiënt alleen maar erger….. En een piloot van een Boeing 747 heeft een heel scala aan instrumenten om zich heen, zijn “gereedschapskist”, om de juiste hoogte, snelheid, windrichting, cabine druk en nog veel meer te kunnen bepalen, waarom? Omdat hij zijn reis veilig wil kunnen uitvoeren, heelhuids met beide benen weer op de grond wil komen en elk instrument op het plaatje van die cockpit van het vliegtuig waar de piloot zit helpt daarbij….

Discipline: Het gereedschap voor je leven als bouwwerk, de instrumentaria voor je levensreis

Terug naar ons vriendje. Hij heeft een reis voor zich. De reis van het leven. En leven, moet je leren. Als je zo jong bent, hopelijk, een lange reis, maar iedereen heeft een reis voor zich, ook als je oud bent. En je wilt het tot een goed einde brengen. Het juiste timmergereedschap, chirurgie-instrumenten of de instrumentaria, de klokjes en wijzertjes in die cockpit van dat vliegtuig. Wat zou in één woord de gereedschapkoffer voor onze vriend, wat hij nodig heeft in zijn levensreis, wat zou dat zijn? Ouderwetse discipline.

Wanneer je Spreuken leest gaat bijna alles over discipline.

Spreuken 6 20 Mijn zoon, houd vast aan wat je vader je opdraagt, verwerp de lessen van je moeder niet. 21 Bind hun onderricht (De Discipline die ze proberen bij te brengen) voor altijd op je ​hart, wind het om je hals. 22 Moge het je leiden op de wegen die je gaat, moge het over je waken als je slaapt, moge het je raden (advies geven) als je wakker wordt. 23 Want de lessen van je vader en je moeder zijn een ​lamp, een licht dat je vermaant (getuchtigd, gestraft, gedisciplineerd, vb werk) en de weg wijst naar het leven.

Discipline: 1 Onderwijs 2 Straf

Hierin zie je duidelijk de tweeledigheid van discipline. De ene kant is het iets dat je moet leren, van buitenaf, gewoon onderwijs dus. Een jonge atleet, wordt gecoacht, gedisciplineerd, onderwezen, totdat zij het zo eigen gemaakt heeft, dat ze het beheerst, ten volle begrijpt, de discipline van de atletiek beheerst en er goed in wordt. Je ontvangt, het stuk net, 1 discipline/onderwijs van buiten af van je ouders (tekst) of leraren en coaches als atletiek. Dat als eerste, 1 onderwijs. Maar soms ook door 2 straf, door gedisciplineerd te worden. Ook van buitenaf, zoals voorbeeld op werk en te laat komen. Aan de andere kant is het heel helder dat je papa en mama, je leraar of coach, niet altijd bij je zijn! Dat je volwassen wordt! Dat de goede lessen ALTIJD bij je blijven. Dat ze om je hals heen zitten, niet als strop, maar als kostbare ketting met een medaillon die je op je hart draagt. Bindt de lessen, onderwijs en de niet leuke lessen, straf, bindt het op je hart! En in staat zult zijn, eens op een dag, zelfdiscipline te hebben! De jonge atleet gaat zelf de kunst van de sport verstaan, behoeft niet veel correctie, niet veel discipline van buiten af, alhoewel gecoacht en gemotiveerd worden nog steeds heel nuttig is, maar het wordt onderdeel van de atleet haar karakter, haar persoonlijkheid. Degene die moeite heeft met op tijd komen, ik geloof echt als je in een omgeving gewerkt hebt zoals ik die net schetste dat wanneer je in een situatie verkeerd dat je meer verantwoordelijkheid hebt, dat jij degene bent die anderen erop moet wijzen op tijd te komen, dat je daartoe in staat bent omdat je het eigen gemaakt hebt. Het gaat van buiten naar binnen en het wordt zelfdiscipline. En in veel gevallen denk je er niet meer over na.

Enkele voorbeelden van discipline

Goede seksuele zeden

1 Uit Spreuken enkele voorbeelden. Laat je niet in met de vrouw van een ander stond er in mijn bijbel als kopje boven het stuk tekst uit Spreuken 6 vanaf vers 20 dat ik gelezen heeft. Als je doorleest vanaf vers 24

24 Hun onderricht beschermt je tegen lichtzinnige vrouwen, tegen de gladde woorden van een afgedwaalde vrouw. 25 Zet nooit je zinnen op haar schoonheid, laat haar ogen je niet strikken.

Dan kun je lezen dat het over goede seksuele zeden gaat. Een stuk discipline over seksualiteit, over liefdesrelaties.

Je komt in een situatie waarin je seksuele moraal wordt uitgetest, en je gaat die situatie uit de weg! Je weet, dit wil ik niet! En je maakt een andere keuze. Discipline over zeden, seksualiteit. Over liefdesrelaties. Ik vertelde al dat ik me behoorlijk dwaas voel als ik Spreuken bestudeer. Ik heb absoluut hulp nodig. Ik heb een redder nodig. Ik maakte serieuze fouten hierin, en ik maakte ook een enkele keer serieus goede keuzes. Eén keer was ik als 18,19 jarige in een discotheek in Frankrijk. Daar woonde ik toen. Verlegen, onhandig, geen zelfvertrouwen. Ik kan nog steeds de herinnering boven halen van een superknap Frans meisje dat stond te dansen en later naar mij toe kwam. Duidelijk dat ze me zag zitten. In mijn verlegenheid hield ik de boot af. Tweede keer was het nog duidelijker, ik zag zó het plezier voor me dat we konden hebben. Echt waar. Maar ik had op z’n minst een beetje discipline. Ik had op z’n minst iets geleerd over relaties. Ik had iets van een relatie met God, en wist, dit is niet de manier. Dit is niet de weg en dit is ook niet de vrouw van wie ik het idee heb dat God voor mij heeft of waarmee ik God dien. Instinctief wist ik dit. Het zat in mij . En in deze tekst gaat het nadrukkelijk over de waarschuwing naar een zoon tegenover overspelige vrouwen. Maar die waarschuwing geldt ook gewoon voor een dochter tegenover dat soort mannen. Die wel seks willen, maar geen echte liefdesrelatie van trouw. Dat je gaat voor een relatie die God eert. En de waarheid is, had ik er wel op in gegaan, wellicht was ik die overspelige, die lichtzinnige. Hoor me niet verkeerd: Ik maakte regelmatig een zootje van me leven, ook hierin, en ik heb een Redder nodig, die me weer tot een wit vel maakt, Een onbeschreven blad, die alle zonde en fouten van me afneemt en ze ook nog uitwist. Maar ik ken voorbeelden waarin ik door onderwijs, discipline, een paar keer de juiste keuze maakte. Dit is er één van. Discipline vóór het leven. Seksuele discipline. Liefdesrelaties. Voorbeeld 1.

Goed arbeidsethos

Voorbeeld 2 Waar Peter over sprak een paar weken geleden toen hij ons meenam naar de mieren. Die werken hard! Leer van hen!

Spreuken 26:14 Zoals een deur in zijn scharnieren draait, zo draait een luiaard zich om in zijn bed.

Gaat over gedisciplineerd zijn en naar je werk gaan.

Plannen maken en “stick to it”

Voorbeeld 3 laatste voorbeeld. Scherm. Spreuken 21 5 De plannen van een vlijtig mens strekken hem tot voordeel, wie overijld te werk gaat, zal gebrek lijden.

Hoe vaak ik niet te snel aan de slag gegaan ben met iets zonder plan! Je kunt hard werken, een goed arbeidsethos hebben, en toch ongelooflijk ongedisciplineerd zijn. Je hebt gewoonweg niet geleerd wat er voor nodig is om je doel te halen. En je doet maar iets. Het beeld van “Help mijn man is klusser”. Of Buurman en Buurman! Die doen maar iets! Een enkele aflevering gaat het goed, die andere afleveringen wordt het een zootje! Het vergt absoluut discipline om gestructureerd, wijs, gewapend met een plan onder je arm te werk te gaan.

Net ten aanzien van goede seksuele zeden. Dat kun je ook uitbreiden. Wat doe je als je een relatie hebt en, als bij een donderslag uit heldere hemel, je hart een keer extra overslaat bij een ander? We praten hier niet makkelijk over en begrijpelijk, maar het gebeurt wel. Heb je een plan voor dat soort situaties? Ik weet van jonge stellen die simpelweg dagelijks zoveel met elkaar communiceren dat ze het gewoonweg met elkaar bespreken. Daarmee zet je het in het open, breng je het openbaar en dat knipt al het grootste stukje van verbondenheid door. Persoonlijk heb ik een plan ten aanzien van dat onderwerp. Ik heb geleerd (discipline) wat het machtigste wapen is in dat soort situaties. Je bent op je werk, of waar dan ook, iemand is heel leuk/aardig en het is niet je vrouw. Leg het Goede Nieuws van Jezus uit aan die persoon! Werkt altijd en doet iets met je hart, en je kan gewoon thuis komen alles vertellen aan je man/vrouw. Een plan strekt je tot voordeel!

Al deze zaken hebben te maken met discipline. Seksuele zeden, Goed arbeidsethos en plannen maken waar je  je ook aan houdt!!!! “Waarom zeg je dat steeds”, zei mijn vrouw, “dat van aan het oude plan vasthouden”. Nou, wat is de waarde van een plan, die je, als het goed is met God gemaakt hebt, om het steeds te wijzigen. Dat klopt niet! En ik heb geleerd als ik terug ga naar het origineel, dat het werkt. Maak een plan, en stick to it.

Interview Lukas Vos

Discipline. Ik moet al vanaf het begin denken aan de meest gedisciplineerde mensen die ik ken. Mijn zus Lydia en zwager Lukas. En ik kreeg de gedachte om Lukas te interviewen als vóórbereiding van vandaag!

Ze zouden hier zijn, ik zou Lukas interviewen, alleen ligt hij ziek in bed….

Lukas heeft voor tandarts gestudeerd (5 jaar), als tandarts gewerkt 2 dgn in de week en medicijnen gestudeerd (3-6 jaar) . Dan heb je twee disciplines binnen de medische wereld. Maar als je kaakchirurg wilt worden moet je nog specialiseren. En om toegelaten te worden op die opleiding, moet je promotieonderzoek doen. Nog eens 4 jaar. Dan specialiseren, wederom 4 jaar en over 1 jaar is hij volwaardig medisch specialist en kaakchirurg. 16 jaar!

En in die reis, de reis van zijn leven, is hij een fantastische zwager, broer, echtgenoot van mijn zus, heeft hij meerdere rollen in kerkleiderschap vervult en leeft hij voor de missie van God ànamelijk dat de kerk Jezus zichtbaar maakt aan de wereld om hen heen. En hij gelooft absoluut dat hij een taak heeft in de academische, in de medische wereld hierin. En dat geloof ik ook.

Als je het leuk vindt, gaat het automatisch

Dus je kijkt naar zo’n lijst, op het scherm, wat je nog moet aanvullen met talloze andere dingen. Maar je kijkt naar zo’n lijst en je denkt: “Tjonge, die is gedisciplineerd!” Hoe doe je dat? En zo had ik een gesprek. En ik verwachtte eigenlijk wel antwoorden als: “Je moet jezelf doelen stellen” of: “Als het doel maar groot genoeg is, heb je het ervoor over” Of: “Iedereen die wil kan het”. Maar eigenlijk was het heel nuchter en simpel. Als antwoord op de vraag hoe je de discipline kan opbrengen om die lijst te doen zei mijn zwager: “Als je het leuk vindt gaat het automatisch”. Hij vindt zijn vakgebied, en het worden van een medisch specialist (waar pak en beet 16 jaar voor staat), zóó interessant, het blijft hem boeien, dat hij al die stappen die ervoor nodig zijn om dat te worden doorloopt.

Het grotere plaatje is leuk

Ik dacht op dat moment aan de discipline die je nodig hebt voor de reis van dit leven. En de rode draad in deze serie is nog steeds, de reis van het leven als inwoner van Gods stad, oftewel, de reis van jou en mij als volgelingen van Jezus. Mijn zwager heeft veel discipline, niet dat hij het zelf zo beseft, of zo zou noemen. Niet omdat hij zulke hoge doelen stelt, alhoewel hij die wel stelt en wel degelijk plannen maakt, maar vooral omdat hij het leuk vindt. Simpele vraag. Over discipline in je eigen leven als volgeling van Jezus: “Vind je het leuk?” Vind je het leuk? Vind je het leuk? Vind je Hem leuk? Hoe leuk vind je Jezus?” Verpest hij het feestje van je leven? Oh, ik moet dit, en dat, en nu een preek over discipline, tucht, zelfdiscipline. BAH! Of. Is Hij jouw Redder? Is het tot je doorgedrongen dat Hij eerst jou liefhad en Zichzelf 100% gegeven heeft en Hij wacht op jouw antwoord? Dat je werkelijk uitleeft wat het is om eerst Zijn koninkrijk te zoeken, dáár je leven op in te richten en vandaar uit Hij je alles zal geven wat je nodig hebt. Waar je naar verlangt. Hij verpest het feestje van je leven niet, Hij is de gangmaker op het feest en dat duurt nog voort tot in de eeuwigheid ook! Als dat je pakt, wordt het ineens heel leuk. Als dat je gegrepen heeft, een leven met Jezus, zoals het vakgebied van een medisch specialist mijn zwager gegrepen heeft, dan ga je het leuk vinden en denk je amper in termen van discipline! Ik las eens een boek met de titel “Genieten is geen zonde”. “genieten is geen zonde” Het boek ging over zonden in het leven, seksuele zonden bijvoorbeeld, en jezelf martelen is geen optie, maar jezelf bewegen in de relatie met Jezus. Het leven met Hem leven, wat simpelweg veel leuker is, brengt daadwerkelijk genot! Het is goed met volle teugen te genieten en het brandpunt van dat boek was eenvoudigweg ben je gek op Jezus? Dus: “Vind je Hem leuk?” “Vind je een leven met Hem leuk?” Dat verandert alles, dat verandert het hele perspectief.

Mijn zwager gaat door alles heen, dat rijtje, omdat hij het vakgebied wat er mee te maken heeft simpelweg leuk vindt. Als je Jezus volgt ga je niet door allerlei geestelijke disciplines, Bijbellezen, zo en zo lang bidden, meehelpen in de kerk, blablabla, omdat je zoveel discipline moet uitstralen, nee, je doet dingen omdat je het leuk vindt in deze stad. Leven onder Koning Jezus. Meer is niet nodig.

Dus je hebt het algehele doel: Medisch specialist worden, dat is fascinerend, dat is leuk. Daaruit volgen disciplines, soms zonder dat je het echt beseft. Het gebeurt gewoon. Mensen denken, tjee, die is gedisciplineerd, en jij denkt, ach, vind het gewoon leuk. Als volgeling van Jezus heb je dat algehele doel, Jezus meer leren kennen, opgroeien, meer op Hem lijken, een leven in navolging van Jezus, dat is de motor achter verschillende dingen die je doet, stappen die je zet, ook die anderen niet begrijpen, zien als zware discipline, tucht, een vorm van jezelf martelen bijna, en jij denkt: Ik vind dit gewoon leuk. Dit is wat Paulus beschreef in Filipenzen 3 Hij gebruikt termen uit de sport. Termen als discipline. Maar de motor achter zijn gedisciplineerde leven is ¹³Broeders en zusters, ik beeld me niet in dat ik het al heb bereikt, maar één ding is zeker: ik vergeet wat achter me ligt en richt mij op wat voor me ligt. ¹⁴Ik ga recht op mijn doel af: de hemelse prijs waartoe God mij door ​Christus​ ​Jezus​ roept. Dat is Paulus’ algehele doel. Dat is mijn algehele doel, en als ik mijn zwager vragen zou is dit zijn algehele doel.

De reis is óók leuk: Een manier van leven

En in deze “way of life”. Deze levenshouding. Zie je al die stappen, al die leerprocessen, als ook leuk.

Want mijn zwager maakte óók duidelijk dat hij studeren niet ziet als een aantal jaren om dat doel, dat hele boeiende leuke doel, het medisch specialisme van kaakchirurg, te bereiken. Maar hij al die jaren van gedisciplineerd werken, studeren, ziet als manier van leven. Way of Life. Je kiest als het ware om je leven lang te leren. Het stopt niet eens als je klaar bent. Je bent nooit klaar.

Jezus, mijn grootste doel is leuk. Gewoonweg geliefd zijn door Hem. Zijn vrede, Zijn nabijheid. Zijn Liefde. Zijn acceptatie. Ik ben een zoon van God! Maar net als het proces van studeren voor mijn zwager al leuk is, is het proces van het leven met Jezus ook gewoon leuk. Want Hij geeft vreugde, geeft passie voor dingen in dit leven. Want toen ik worstelde met dat stukje wat ik deelde over seksuele zeden, wat was de motor achter mijn keuze om het op een rennen te zetten? Om verleiding uit de weg te gaan? De motor was niet om een wit voetje bij Jezus te halen, ik snapte toen al genoeg van het Evangelie om te weten dat dat niet werkt. De motor was niet de eeuwigheid, de motor was niet Jezus beter leren kennen. De motor (brandstof) was dat ik iets gezien had, als tiener, van de grote bruiloft van de Here Jezus met de kerk. Ik begreep het niet, maar had een glimp gezien. De motor was dat ik een roeping daarvoor had. De motor was dat ik er absoluut van overtuigd was dat een huwelijk onder God, dat past binnen Gods plan voor je leven, de meest bevredigende relatie op zou leveren voor de lange termijn. Die overtuiging zat al heel jong in mij, en is geen dag van mij weg geweest. Echt.

Conclusie

Vind je doel in Jezus. Je ultieme grotere doel. Dat produceert passie, brandstof, is de motor, om te leven naar zijn Wijsheid.

Vind andere doelen binnen dat grotere doel, die op hun beurt steeds weer passie geven, passie om dagelijks beslissingen te nemen die God vreugde geven en die jezelf vreugde geeft. Passie waarvan men zegt: “Zo, die is gedisciplineerd”. En jij zegt:”Dat gaat vanzelf, ik kan niet anders”.

Bidden

Passie voor Jezus. Passie onderweg in deze reis. Door de kracht van de Geest.

Galaten 5²²Maar de vrucht van de Geest is ​liefde, vreugde en ​vrede, geduld, vriendelijkheid en goedheid, geloof,²³zachtmoedigheid en zelfbeheersing. Er is geen wet die daar iets tegen heeft.²⁴Wie ​Christus​ ​Jezus​ toebehoort, heeft zijn eigen natuur met alle hartstocht en begeerte aan het ​kruis​ geslagen. ²⁵Wanneer de Geest ons leven leidt, laten we dan ook de richting volgen die de Geest ons wijst.

Inzicht in een vreugdevolle reis. Echt leven! ”Leven moet je leren”

Ben je creatief? Mix het met discipline!