Eerlijk is eerlijk. Anno 2017 is het niet meer zo duidelijk wat eerlijkheid en waarheid nou eigenlijk zijn. We weten niet 100% zeker of datgene wat we zouden horen te vertrouwen, ook daadwerkelijk te vertrouwen is. We weten niet of het nieuws wat we horen echt nieuws is, of dat het fake nieuws is. Er zijn genoeg mensen die claimen de waarheid te spreken, maar het is vandaag de dag maar de vraag of ze de waarheid spreken.
Eén man verteld zegt het heel vaak. Meneer Trump, hij heeft het vaak over “Fake news”. Zonder hier de waarheid over te kunnen vertellen, kan ik wel zeggen dat dit veel mensen heeft wakker geschud met de vraag of wat wij dachten wat de waarheid was nog steeds de waarheid is.
Zaterdagbaantje
In onze serie: “Leven moet je leren” willen we wijze levenslessen uit het bijbelboek Spreuken leren. Omdat we als kerk een stad op de berg zijn. Als oudsten willen we dat de kerk een plek is waarvan mensen zeggen: “Kom laten we naar die stad gaan, want we willen daar leren hoe we moeten leven.” Gewone dagelijkse wijsheden, maar ook Bijbelse wijsheden.
Als we het hebben over het zijn van een stad op de berg, dan kan je jezelf afvragen waarom we als kerk ons hiermee bezig willen houden. Zijn er geen grotere problemen in de kerk te verzinnen waar we ons mee bezig zouden moeten houden, kan je jezelf afvragen. Maar de bijbel leert ons dat datgene wat een christen doet ontzettend belangrijk is. We zijn een voorbeeld voor anderen in de wereld. Een manier waarop mensen christen worden, is door het zien van andere christenen en te zien hoe zij met elkaar omgaan. Daar willen mensen meer van te weten komen.
Ik zou het super gaaf vinden wanneer mensen naar iemand van ons toekomen en zeggen: “Hoe komt het toch dat jij zo wijs bent? Mag ik meer van die kerk en van Jezus weten?” Als mensen op zoek gaan naar wijsheid in de kerk, dan zullen ze zien dat Jezus Gods wijsheid is. Datgene wat voor mensen dwaas is, namelijk dat God zelf naar de aarde kwam, Hij zijn leven gaf aan het kruis als losgeld voor ons, is wijsheid.
Vandaag dus “Eerlijk is eerlijk” in de serie “Leven moet je leren” en daarvoor pakken we twee stukken uit Spreuken beet. Te beginne bij Spreuken 4:24.
NBV 4:24 à Neem nooit leugens in de mond, laat geen bedrog over je lippen komen. Je moet elk mens recht in de ogen kunnen zien, nooit je ogen hoeven neerslaan. Effen de weg waarover je gaat, dan loop je met vaste tred. Wijk niet af naar rechts, wijk niet af naar links, wijk alleen uit voor het kwaad.
In het bijbelboek spreuken is dit de zevende vaderlijke wijsheid. Heel spreuken maakt duidelijk dat valsheid van de mond maakt dat iemand een goddeloze is. Valsheid van de mond is niet alleen oneerlijk spreken, maar houdt ook goede en eerlijke communicatie in zonder dat deze de juiste inhoud, context of bedoeling heeft. Bijvoorbeeld een berisping met foute motieven. Datgene wat de mond spreekt, komt voort uit het hart. Als je mond onwaarheden spreekt, dan zit er in je hart onwaarheden.
Spreuken 11:1 zegt: “Een bedrieglijke weegschaal is voor de Heere een gruwel, maar een zuivere weegsteen is Hem welgevallig.” Als we het hebben over eerlijk is eerlijk, dan kunnen we stellen dat een verkeerde weegschaal niet eerlijk is. Het is bedrog en al vanaf het moment dat de wet gekomen is, werd hier al over geschreven. Het is voor de Heere een gruwel. De grondtekst zegt dat God er hondsberoerd van wordt. Ik weet niet of jij je wel eens zo gevoeld hebt, maar dat is wat God voelt op het moment dat er bedrog is.
Spreuken 11:20 (NBV): De Heer verfoeit bedriegers, wie eerlijk leven, zijn Hem welgevallig. God heeft een afkeer van mensen die bedriegen.
Als we kijken naar het bijbelboek Spreuken, dan kunnen we stellen dat er erg veel verwijzingen zijn naar het feit dat men eerlijk moet leven. Eerlijkheid, het spreken van waarheid en het handelen naar waarheid zorgen ervoor dat je karakter wordt opgebouwd. Het is niet makkelijk, maar het uiteindelijke resultaat zal er zijn.
Waar komt de behoefte aan waarheid eigenlijk vandaan? Hoe vaak horen we niet dat er politici zijn, die schoorvoetend moeten toegeven dat ze niet de waarheid hebben gezegd. Of hoe makkelijk is het niet om te zeggen over de leugens die je gesproken hebt, dat die eigenlijk anders bedoeld waren en je die leugens dan draait naar de waarheid en dat dit de intentie was die je wilde vertellen. Eigenlijk om je eigen hachje te redden.
Door de hele Bijbel heen worden we gewezen op het feit dat we eerlijk moeten zijn en waarheid moeten spreken. In de Bergrede spreekt Jezus over het spreken van de waarheid.
Matt 5:33-37: Verder hebt u gehoord dat tegen de ouden gezegd is: U zult de eed niet breken, maar u zult voor de Heere uw eden houden. Maar ik zeg u: Zweer in het geheel niet, niet bij de hemel, want dat is de troon van God; niet bij de aarde, want dat is de voetenbank van Zijn voeten; en ook niet bij Jeruzalem, want dat is de stad van de grote Koning. Ook bij uw hoofd mag u niet zweren, want u kunt niet één haar wit of zwart maken; laat uw ja echter ja zijn en uw nee nee; wat hierboven uitgaat, is uit de boze.
Vroeger heeft God de wereld gemaakt en Adam en Eva mochten in het paradijs leven. Vanaf het moment dat de zonde in de wereld kwam had de mens de neiging om leugenachtig te zijn. Op het moment dat de wet door Mozes werd opgeschreven was dat ook één van de dingen die hij moest aanpakken. De neiging van mensen om elkaar voor de liegen en opzettelijk dingen te zeggen die niet waar waren, leverde een chaos op. Mensen vertrouwden elkaar niet meer en konden niet meer op elkaar bouwen. Misschien zie je dat vandaag de dag ook wel, omdat we niet meer vertrouwen wat ons wordt gezegd, gaan we op onderzoek uit. Maar uiteindelijk weten we dus niet wat waarheid is en wie we kunnen geloven. Dit levert chaos op in de wereld, we kunnen niet meer zomaar op iets bouwen.
In de tijd van Jezus waren er allemaal verschillende soorten eden die je kon uitspreken. Dat hadden de farizeeërs bedacht omdat het fijn was dat wanneer je jouw woorden door middel van een eed kracht bijzette, je jezelf daar dan niet perse aan hoefde te houden. Hierbij ging men alleen wel voorbij aan het principe wat God in de wet gelegd heeft, namelijk eerlijkheid.
God wil dat we in ieder gesprek gewoon de waarheid spreken. Jezus spreekt hier en zegt dat we in het geheel niet moeten zweren, maar dat ons ja een ja moet zijn en ons nee een nee. Dat betekend dat het bij een discussie niet nodig is om te zweren. VB Werk
Het spreken van de waarheid in deze wereld is vreemd. De meeste problemen in onze tijd liggen in het feit dat mensen vergeten wat de waarheid is. Op internationaal gebied kunnen we niet meer geloven wat er gezegd wordt, omdat er zoveel wordt gelogen. Vroeger gebeurde dit al. In de tijd van Hitler heeft hij zijn complete regime gebouwd op leugens. Hitler vertelde dat liegen de manier was om in deze wereld te slagen. Dat wanneer je wilde dat je land groot zou worden, dat je daar leugens over moet vertellen. Hoe meer je liegt, hoe waarschijnlijker het is dat je zult slagen.
In de huidige tijd spreken leiders van landen bepaalde zaken met elkaar af, zowel internationaal als gewoon in één land. Vervolgens treden ze de afspraken met de voeten, omdat ze die afspraken anders uitleggen en dit vervolgens in hun voordeel werkt.
Als ‘normale’ mensen hebben we vaak onze mond vol over de leugens van politici. Maar als we vervolgens naar onszelf kijken zijn we best mild. Hoe vaak spreken we niet een klein leugentje om bestwil uit? We hebben onze mond vol van de leugens op internationaal niveau, maar vergeten onze eigen belofte met man of vrouw…. We spreken af om trouw te zijn in voor en tegenspoed, maar vervolgens liegen we de boel bij elkaar op het moment dat er een mooie man of vrouw langs loopt.
Eerlijk is eerlijk. Dat vinden we op internationaal niveau heel belangrijk, maar doe jij het zelf ook? Als christenen horen we altijd te spreken alsof we voor het aangezicht van God spreken. Wij zijn Zijn volk en een leugen die we aan een ander persoon vertellen kan tussen de ziel van die persoon en diens verlossing in komen te staan. Datgene wat we doen is van enorm belang. Als je dan toch een fout maakt, in leugens, in het breken van beloftes, in het overdrijven van situaties, weet dan wel dat Gods genade groter is en je bij Hem weer opnieuw mag beginnen.
Laat uw ja een ja zijn en uw nee een nee. Dat vinden we door de hele bijbel terug. Het komt terug in de 10 geboden (leg geen vals getuigenis af), in de wetten van Mozes, op veel plekken in Spreuken, hier in de Bergrede zoals we net behandeld hebben, maar ook de apostelen behandelden veel over het spreken van waarheid. In Efeze 4 spreekt Paulus over die waarheid.
Paulus heeft net een heel stuk gewijd aan het belang van kerk en hoe dat past in Gods reddingsplan met de hele wereld. Vervolgens zegt Paulus heel simpel: “Leg daarom de leugen af en spreek de waarheid. Ieder tegen zijn naaste, wij zijn immers leden van elkaar.” Weer zie je het belang van het woord daarom, het is een reactie die van ons wordt gevraagd die volgt op de actie die God heeft gedaan. God heeft ontzettend veel actie gemaakt van het redden van de mensen, Paulus onderwijst dat we ons oude mens moeten afleggen, we ons moeten laten vernieuwen in de geest van ons denken en we ons moeten bekleden met de nieuwe mens, die overeenkomstig het beeld van God geschapen is. DAAROM moeten we de leugen afleggen en de waarheid spreken, omdat we zijn geschapen naar Gods beeld en God gruwelt van leugens.
Er wordt wel eens gezegd dat hoe meer mensen spreken, hoe meer leugens ze vertellen. Spreuken 10:19 zegt: “In de veelheid van woorden ontbreek de overtreding niet, maar wie zijn lippen inhoudt, is verstandig.” Vb Gesprekken in een week
Maar dat is enkel in ons eigen spontane spreken. Het gebeurd ook vaak genoeg dat iemand naar je toe komt om advies. Spreek je dan ook de waarheid? Stel je voor dat je moet opkomen voor de waarheid, spreek je die waarheid dan, of houdt je jezelf stil? De reden voor veel mensen om zich stil te houden is dat de waarheid ze iets kost. Stel je voor dat je als christen overtuigd bent dat seks buiten het huwelijk niet goed is volgens God. Vervolgens komt je beste (christen) vriend naar je toe en die verteld dat hij gaat samenwonen met zijn vriendin. Wat doe je dan? Wat doe je als hij aan je vraagt wat jij ervan vindt dat hij gaat samenwonen?
Wat doe je? Spreek je waarheid, of houdt je jezelf stil en reageer je er niet op? Maar ook hoe spreek je de waarheid? Want als je geen stelling inneemt, dan kan je jezelf afvragen of dat eerlijk is tegenover God. Als je God dient, je wilt gaan voor de waarheid, dan kost je dat wat. (Niet kiezen is ook een keuze) Je kan jezelf wel afvragen hoe je dat kan zeggen. Dat is waar we, of in ieder geval ik, nog wel wat in te leren heb. Hoe spreek je de waarheid, zonder dat je al je relaties opblaast, maar wel de echte waarheid spreekt. Hoe zorg je ervoor dat je duidelijk bent, zonder dat je de persoon afwijst? Ga je ook voor waarheid, ook als het vriendschappen kost? Spreuken 29:25 geeft een hele duidelijke waarschuwing, met daarbij ook een bemoediging. “Mensenvrees legt iemand een valstrik, maar wie op de Heere vertrouwt, wordt in een veilige vesting gezet”. Het wordt vaak aan leiders gegeven (als oudsten hebben we dit in de afgelopen paar jaar regelmatig genoemd), maar geldt voor ons allemaal.
Spreek je de waarheid, ook als mensen met een probleem zitten? In de rechtspraak wordt gevraagd: “zweert u dat u de waarheid en niets dan de waarheid zult vertellen?” Het spreken van de waarheid houdt ook in dat we de waarheid niet achterhouden. Dat betekend dat we ook de Waarheid, het goede nieuws van Jezus, niet moeten achterhouden op het moment dat mensen met een probleem zitten. Paulus vraagt in Kolossenzen 4 om gebed van de Kolossenzen dat God de deur van het Woord opent, om van het geheimenis van Christus te spreken, opdat hij dit geheimenis mag openbaren zoals hij erover moet spreken.
Dat geheimenis spreekt niet over een mysterieus of geheim ritueel, maar naar het ontvouwen van Gods plan voor de wereld tot verlossing door de Messias. Ondanks dat de profeten er al vaak over hadden gesproken, waren de belangrijkste aspecten van Gods verlossingsplan niet geopenbaard. Ze werden pas duidelijk toen Jezus naar de aarde kwam om voor onze zonden te sterven. (evt tekenen) Doordat de zonde in de wereld kwam, kon de mens niet meer in relatie met God staan. Er was scheiding tussen God en mens. God gaf de wet, omdat Hij graag relatie met de mensen wilde, maar wel een Heilig God is. De mens kon nooit aan de wet voldoen, daarom kwam Jezus naar de aarde. Jezus, God zelf, volledig mens en volledig God, kwam naar de aarde. Hij leefde een perfect leven en gaf Zijn leven als losprijs voor onze zonden. Doordat Jezus dat heeft gedaan, kunnen wij (als we Jezus aannemen als verlosser en Heer in ons leven) weer in relatie met God leven. We hebben door Jezus’ offer weer vrij toegang tot God. Uiteindelijk is God de oplossing voor al onze problemen.
Zonder je een schuldgevoel aan te praten stel ik je wel een vraag. Als iemand ergens mee zit en je wijst hem niet op Jezus, vertel je dan de waarheid?
Of als iemand aan je vraagt of Jezus echt de enige weg, tot God is, omdat er toch ook zoveel andere wegen zijn die tot (een) god leiden. Durf je dan te staan voor het feit dat Jezus de enige weg tot God is? Jezus zei zelf: “Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven, niemand komt tot de Vader dan door Mij”. In al het onderwijs wat Jezus geeft, is hij super exclusief, maar super verwelkomend. Niemand komt tot de Vader dan door Mij, is super exclusief. Je kan nog zo goed leven, je kan nog zo goed je best doen, je kan nog zo hard werken, zo lief zijn. Het maakt niet uit hoe goed je bent, als je Jezus niet aanneemt, ben je verloren. PUNT! Je kan op geen andere manier tot God komen dan door Jezus aan te nemen in je leven.
Daarentegen is Jezus wel super verwelkomend. Ik weet niet of je het leven van Jezus wel eens hebt bestudeerd, maar Jezus bewaarde zijn hardste woorden voor de religieuze mensen van die tijd. Grafstenen die van binnen vol doodsbeenderen waren, huichelaars, kinderen van de duivel en nog meer van dat soort termen. Maar iedereen die oprecht bij Jezus kwam mocht bij Hem komen. Jezus wees niemand af, hoe zondig (in de ogen van mensen) iemand ook leek. Dat is ook een trend die door het hele nieuwe testament zichtbaar is, Jezus wijst niemand af. “Ieder die de naam van Jezus aanroept, zal worden gered.” Wie ben ik, wie zijn wij, om iemand te verhinderen om het machtige werk van Jezus aan te nemen door de waarheid achter te houden? Ieder die de naam van Jezus aanroept zal worden gered. Dus als je dat nog niet gedaan hebt; Roep de naam van Jezus aan en je wordt gered. Ik wil graag met je bidden als je Jezus aan wilt nemen als jouw Redder en Heer. Of het nou de eerste keer is dat je Hem aanneemt, of dat het opnieuw een bevestiging is van je toewijding aan Jezus.
Jezus is de Weg de Waarheid en het Leven. De weg, als het antwoord op de vraag van de discipelen hoe bij de Vader te komen. Jezus is De Weg, omdat Hij ook De Waarheid is. De waarheid is de enige betrouwbare openbaring van wie de Vader is. Jezus is de enige die de Vader uit eigen aanschouwing kent en ook de Enige die met gezag over de Vader kan spreken. Daarom was het de opdracht van Jezus om voor de waarheid te getuigen. Toen Jezus bij Pilatus was en die aan Jezus vroeg of Hij koning was, legde Jezus uit wat voor een Koning Hij was. Jezus is een geboren koning om te getuigen over de Waarheid. De bedoeling was dat mensen door geloof in Hem behouden zouden worden. Dus Jezus wilde niet door geweld Zijn rijk stichten en onderdanen winnen, maar door voor de waarheid te getuigen. Dit is de laatste keer dat Jezus een getuigenis aan een heiden (niet Jood) over zichzelf geeft en ook meteen een uitnodiging aan Pilatus om Hem aan te nemen.
Jezus is dus het goede nieuws op het moment dat mensen naar ons toe komen met problemen of met moeilijkheden. Wij mogen lijken op Jezus en getuigen van de waarheid. Deze waarheid mogen wij spreken ieder moment dat die kans er voor is. Vriendelijk, maar beslist. In het nieuwe testament moedigt Paulus Timotheüs (en dus ons) aan om altijd klaar te staan de waarheid van het goede nieuws te vertellen.
Eerlijk is eerlijk, leugens zijn snel, de waarheid blijft. Neem geen leugens in de mond, dat is waarmee we begonnen. Als je mond onwaarheden verteld, dan zitten er in je hart onwaarheden. God wordt hondsberoerd van bedrog, maar sinds de zondenval is de mens leugenachtig. Dat zorgde ervoor dat mensen elkaar niet meer vertrouwen of op elkaar konden bouwen. God wil dat we de waarheid spreken en ons Ja een Ja is en ons Nee een Nee. Door het werk van Jezus worden we nieuwe mensen en moeten we de leugen afleggen en de waarheid spreken. Waarheid als we mensen advies geven, als ze onze mening vragen Waarheid als mensen met problemen zitten en je ze op Jezus mag wijzen.
Zullen we dit altijd helemaal goed doen? Vast niet. Maar samen met Jezus mogen we opnieuw beginnen wanneer we het niet goed hebben gedaan.
