Helaas ontbreekt de audio ivm een storing, derhalve enkel de geschreven tekst.

Word wijs! Dat is een spreuk die we de afgelopen weken best vaak voorbij hebben horen komen. Word wijs lijkt in tegenstelling te staan tot “Heb lol!” waar we het vandaag over gaan hebben. Toch hoort het hebben van lol zeker wel tot de wijsheid van God. Arjan heeft een tijdje geleden gesproken over emoties. Plezier/vermaak valt onder de categorie emotie “vreugde”. God heeft ons gemaakt om vreugde en dus plezier te hebben en plezier is ook wat lol is.

Waar denk je aan, wanneer je denkt aan plezier, vermaak en lol?

De bijbel spreekt best vaak over plezier en vermaak. Gelukkig doet spreuken dat ook en als kerk zijn we bezig met wijsheden uit het Bijbelboek Spreuken. Leven moet je leren, dat betekent dat je iedere vorm van leven moet leren. Ook emoties moet leren en dat houdt in dat je ook lol maken moet leren. Het is belangrijk om te weten wat op een goede manier lol maken is, maar ook wat fout is. Los van het feit dat het belangrijk is om te weten wat goed of fout is, is het ook belangrijk om te weten WAAROM iets goed of fout is. Als je weet waarom, dan wordt je wijs. Spreuken zegt niet voor niets: “Wie met wijzen omgaat, wordt wijs” en als kerk willen we een plek zijn waarvan mensen zeggen: “Kom laten we naar die stad op de berg gaan, want we willen daar leren hoe we moeten leven.” Denk daar eens over na, hoe gaaf zou het zijn wanneer mensen dit ook daadwerkelijk gaan zeggen? Hoe gaaf zou het zijn dat mensen aan ons komen vragen; “Hoe komt het toch dat jij zo wijs bent? Mag ik meer van die kerk en van Jezus weten?” Als mensen op zoek gaan naar wijsheid in de kerk, dan zullen ze zien dat Jezus Gods wijsheid is. Datgene wat voor mensen dwaas is, namelijk dat God zelf naar de aarde kwam, Hij zijn leven gaf aan het kruis als losgeld voor ons, is wijsheid. Wij mogen vanwege die wijsheid leven. Leven in relatie met God, leven tot eer van God en vervuld van Zijn Heilige Geest.

Spreuken 10:23 zegt: “Zoals een dwaas vermaak schept in zijn slechte daden, zo geniet een wijze van zijn inzicht.” Niet heel veel verder zegt spreuken 14:9 “Wat dwazen verenigt, is hun wangedrag, oprechten waarderen elkaar.”

We zijn er met elkaar wel van overtuigd dat bepaalde daden slecht zijn. Heel globaal gezegd vinden we als mensheid oorlogen niet goed, houden we niet van moord/doodslag, kijkend naar het verleden zeggen we dat de kruistochten niet goed waren, alles wat in de tweede wereldoorlog gebeurde afschuwelijk was, kijken we naar de huidige tijd vinden we terrorisme en dierenleed verwerpelijk. Ondanks dat we vinden dat deze daden slecht zijn, zijn er mensen die elkaar vinden in dit slechte gedrag en dit goedkeuren.

Ik trek hem iets dichterbij. Wat gebeurd er wanneer er op school wordt gevochten? à Je ziet vaak een groep om de vechters heen komen staan en dat die vechters vervolgens erg aangemoedigd worden. Dat is misschien wel de meest zichtbare vorm van “Wat dwazen verenigd is hun wangedrag”.

Denk daarnaast ook eens aan mensen die trots spreken over hun drugsgebruik, hoe snel die anderen ontmoeten. Of ga met elkaar spreken over andere personen, lekker roddelen, je lekker met elkaar bedrinken het voelt zo lekker om dat met elkaar te doen. Maar de bijbel spreekt erover dat dit wangedrag is. Wangedrag verenigd mensen.

Een dwaas vermaakt zich met zijn slechte daden, spreuken geeft hier een mooi voorbeeld van in hoofdstuk 23. “Wie roept altijd ach en wee, wie maakt altijd ruzie? Wie heeft altijd wat te klagen, wie raakt altijd nodeloos gewond? Wie heeft altijd troebele ogen? Een dronkaard, die tot in de vroege morgen drinkt, die blijft proeven van de wijn. Laat je niet verleiden door de glans van wijn, wanneer hij fonkelt in de beker. Hij glijdt zo makkelijk over de tong, maar later bijt hij als een slang, spuit hij gif als een adder. Dan zie je vreemde dingen en begin je wartaal uit te slaan. Je voelt je heen en weer geslingerd door de golven, alsof je vastzit bovenin het want (kraaiennest in de mast van een boot).

Spreuken waarschuwt ons voor het gebruik van alcohol. Dat terwijl het voor veel mensen ook gelijk staat aan het maken van lol en ook de enige manier is om lol te hebben. Hoe zou dat dan voor ons als christenen moeten zijn?

Binnen het christendom zijn er twee meningen over het gebruik van alcohol.

• Je mag geen alcohol gebruiken.
  1. Dit kan gelegen zijn in het feit dat ze de bijbel heel duidelijk vinden spreken over het verbod op het drinken van bedwelmende dranken. Hierbij worden diverse teksten uit het oude testament naar voren gehaald waarin staat dat je geen wijn of sterkedrank mag drinken. Vervolgens met verwijzingen naar het nieuwe testament waarin naar voren komt dat je geen omgang moet hebben met mensen die zich tegoed doen aan drank- en vreetpartijen. Dit kan vervolgens zeer uitgebreid worden onderbouwd.
  2. Daarnaast kan het gelegen zijn in het feit dat in de wereld waarin men leeft veel alcoholmisbruik onder mensen heerst. Ik ben zelf in Roemenië en Hongarije geweest waarbij ons als christenen werd gevraagd niet te drinken, omdat dit de overige christenen een slechte naam zou bezorgen. Als je land kapot gaat aan alcoholisme en de gevolgen daarvan (huwelijken die kapot gaan, geweld, ziektes), dan kan ik me voorstellen dat je aan andere christenen in het land vraagt niet te drinken. Deels omdat je anders bent, maar ook om mensen die net tot geloof gekomen zijn te beschermen.

• Je mag met mate alcohol gebruiken.

1. Als kerk en familie van kerken geloven wij dat gematigd alcoholgebruik geen probleem oplevert in het licht van de bijbel. Waarom geloven we dat dit zo is?

Allereerst is het goed te kijken naar de bruiloft in Kanaän. Hier veranderde Jezus water in wijn. Het woord voor wijn wat hier wordt gebruikt is het woord Oinos. Dit woord komt in het nieuwe testament meer dan 30 keer voor. Het punt waarin wij het oneens zijn met onze vrienden die tegen het drinken van alcohol zijn, is de vertaling van het woord Oinos. Ik kom zo nog even terug op dit verschil punt en hoe hiermee om te gaan.

Oinos is een zelfstandig naamwoord wat “wijn” betekend. Het kon jonge wijn (die net aan gegist was) zijn dat ook “most” wordt genoemd, dat is het bijvoorbeeld wanneer Jezus over zijn nieuwe leer heeft (jonge wijn die niet in oude zakken moet). De wijn werd in die tijd zowel in leren zakken als in kruiken gedaan.

Wijn werd over het algemeen gemengd met water (in verschillende verhoudingen). Het was afwijkend wanneer wijn puur werd gedronken, omdat die dan heel krachtig zou zijn (verg openbaringen 14:10 wijn van Gods gramschap). Het was daarnaast ook heel gewoon om wijn te kruiden, dat zie je ook op meerdere plaatsen terug in het NT.

Als we kijken naar de bruiloft in Kanaän, dan werd daar goed gedronken. Als de wijn te vroeg op was, dan had men echt veel gedronken, want het was een schande op het moment dat de wijn op was. Uiteindelijk deed Jezus daar Zijn eerste wonder, namelijk water in wijn veranderen. Dat heeft ook meteen een directe relatie met het kruis.

Jezus is naar de wereld gekomen omdat we er als mensen een zooitje van hadden gemaakt. Zonde had scheiding gebracht tussen God en de mensen, waardoor mensen niet meer in relatie met God konden leven. Door die scheiding was de dood echt dood en konden we in eeuwigheid niet met God leven. God heeft het initiatief genomen om de relatie weer te herstellen, dat deed Hij door Zijn Zoon, Jezus Christus, naar de aarde te sturen. Jezus was volledig mens en volledig God toen Hij op de aarde was. God zelf was op de aarde en leefde onder de mensen. Toen Jezus aan het kruis ging en stierf voor onze zonden, bracht Hij vergeving voor die zonden. Door Zijn opstanding uit de dood is voor ons ook weer relatie met God mogelijk. Dat heeft Hij voor ons gedaan en wij mogen dat kosteloos aannemen. De enige voorwaarde voor ons is dat we Zijn offer aannemen. Als je dat nog niet gedaan hebt, dan nodig ik je van harte uit om dat vandaag te doen.

De relatie die bij de bruiloft in Kanaän was met het kruis komt, omdat Jezus eerst wordt aangesproken door zijn moeder. Hij zegt tegen haar dat “Zijn ure” nog niet gekomen is. Het is een dubbele boodschap, enerzijds dat Maria niet degene is die bepaald dat Jezus Zijn eerste wonder zou gaan doen (maar God). Daarnaast wordt Jezus door de vermelding van de wijn er voor de eerste keer aan herinnerd dat “de ure” waarin Hij Zijn bloed zal geven ter verzoening van de zonde van de wereld naderbij komt. Jezus had gezegd dat de kruiken, die voor de reinigingsrituelen waren gebruikt, gevuld moesten worden met water. Het water uit de kruiken vertegenwoordigen de reinigingsgebruiken uit het Oude Verbond en staan in tegenstelling tot de wijn die Jezus geeft in het Nieuwe verbond. Daarom is dit eerste wonder al direct een doorverwijzing naar Jezus Zijn offer op Golgota.

De bruiloft in Kanaän is de eerste reden waarom we vinden waarom we wijn mogen drinken. Kijken we verder naar het leven van Jezus, dan werd over Hem gezegd dat Hij genoot van het leven. In Mattheus werd Jezus, weliswaar door zijn vijanden, vergeleken met een vraat en wijnzuiper. We mogen wel zeggen dat Jezus van een wijntje hield.

Als we vervolgens naar de rest van het nieuwe testament kijken, dan wordt met enige regelmaat gewaarschuwd tegen overmatig alcoholgebruik. Alcoholgebruik, wat in die tijd gelijk stond aan het drinken van de verschillende vormen van wijn, wordt niet verboden. Timotheüs werd het gebruik van wijn aangeraden, in verband met zijn zwakke maag. Oudsten mogen niet verslaafd zijn aan wijn. Aangezien wijn de meest gangbare drank rond de Middellandse Zee was, kon dat redelijk makkelijk gebeuren. Ook is het goed om weg te blijven van drank en vreet partijen.

In Romeinen 14 roept Paulus ons op om “wanneer een broeder of zuster aanstoot neemt aan ons drank gebruik”, geen drank te drinken zodat we hen niet tot zonden verleiden. Paulus noemt dat in relatie met mensen zie zwak zijn en mensen die sterker zijn. Stel je voor dat je met iemand zit te eten die net bekeerd is, die persoon is door zijn bekering van de drank afgekomen en drank is iets wat voor hem dus wordt geassocieerd met een fout leven. Als jij die persoon gaat overtuigen dat dit allemaal wel meevalt en die persoon drinkt vervolgens wat, maar weet zijn maat niet en valt daardoor weer terug in zijn oude leefpatroon, dan ben jij fout bezig. Dus als je merkt of weet dat jouw gedrag ervoor zorgt dat de ander gaat zondigen of van zijn geloof afvalt. STOP daarmee.

Kijk ik dan even naar onze vrienden die van mening zijn dat christenen niet mogen drinken. Zit je met hen te eten en te drinken en je komt erachter dat het voor hen bezwarend is dat jij drinkt. Doe het dan, uit respect en eerbied voor je vrienden, niet.

Verbied de bijbel een christen om lol te hebben en te genieten? Een vraag die je jezelf kunt stellen is of we als christen dan wel lol mogen maken en mogen genieten. Als ik hieraan denk, dan denk ik aan de gesprekken die ik hierover heb gehad op mijn werk. Mensen voor wie een wereld open gaat dat we als christenen genieten van het leven. Dat het niet verboden is om naar een concert te gaan of leuke dingen te doen.

Als we kijken naar de bijbel, dan kunnen we concluderen dat God van een feestje houdt. Het volk van Israël was goed en wel door de rode zee en het eerste feest begon. Miriam pakte een instrument en het feest begon.

Als God in Leviticus tot Mozes spreekt stelt God meteen een paar feesten in. In Leviticus 23 spreekt Hij daar twee keer heel mooi over: ‘De feestdagen van de Heere, die u moet uitroepen, zijn heilige samenkomsten. Dit zijn Mijn feestdagen:” en een stukje verder: “en u moet zich zeven dagen lang voor het aangezicht van de Heere, uw God, verblijden”. Een paar feesten die God instelde:

• Sabbat à zevende dag van de week, een rustdag.
• Nieuwemaanfeest à De nieuwe maan werd gevierd met offers en vermoedelijk mocht men ook geen arbeid verrichten.
• Sabbatsjaar à Een jaar waarin schulden werden kwijtgescholden, land niet werd ingezaaid, zodat het tot rust kon komen. Na 7 sabatsjaren was het 50^e jaar een jubeljaar, waarin de extra was dat alle Israëlische slaven hun vrijheid terugkregen.
• Het Pesach en het feest van de ongedesemde broden. à Herdenking uittocht uit Egypte.
• Weken- of pinksterfeest à Een oogstfeest, omdat de tarweoogst begon. Later ook verbonden aan het ontvangen van de Tora.
• Loofhuttenfeest à Afsluiting van het oogstseizoen.
• Dag van de ramshoorn à Om tot bezinning te komen en 10 dagen van bezinning om in het reine met God en anderen te komen.
• Grote verzoendag à Feest van verzoening tussen God en Zijn volk.

Daarnaast waren er nog andere feesten die waren ingevoerd. Wij zijn wat karig met Kerst, nieuwjaar, Pasen, hemelvaart en pinsteren…

Of als we kijken naar genieten, dan denk ik vaak aan de feesten die de koningen van Israël gaven. Dat was een overdaad aan eten wat daarin soms wordt beschreven, waarbij ontzettend veel mensen werden uitgenodigd.

Ook kunnen we kijken naar prediker 9. “7 Geniet dus maar van je eten en drinken en wees vrolijk. Want dan doe je wat God heeft bedoeld. 8 Trek mooie kleren aan en verzorg je goed. 9 Geniet van het leven, samen met de vrouw van wie je houdt. Geniet alle dagen van het zinloze leven dat God je heeft gegeven onder de zon. Want dat is je enige beloning voor al je gezwoeg onder de zon. 10 Doe wat je moet doen, en doe dat zo goed mogelijk. Want als je dood bent, is er niets meer te doen. In de dood is geen werk, geen gedachte, geen kennis, geen wijsheid.” Dat staat in de context dat het leven van een mens zo over kan zijn.

Kijken we ook nog eens naar het leven van Jezus. Ik had net al over het feit dat van Jezus werd gezegd dat Hij genoot van het leven. Hij werd vergeleken met een vraat en wijnzuiper. Hij at en dronk met zondaars en tollenaars. We mogen wel zeggen dat Jezus van een wijntje hield. En het mooie is, Jezus was een ontzettend aantrekkelijke persoonlijkheid. Ik weet niet of jullie weleens films over Jezus hebben gezien waarbij Jezus rondging als een heilige man (podium op gaan) die vanuit de hoogte neerkijkt op mensen en met een saai gezicht dingen aanwijst die niet goed zijn. Kom op, hoe aantrekkelijk zou zo iemand zijn? Hoe graag zou je als zondaar naar zo’n Jezus toe komen wetende dat Jezus vanaf afstand al negatief naar je zou wijzen? Hoe zouden kinderen op zo iemand reageren? Nee, Jezus was een mens. Hij was onder de mensen, gezellig. Bouwde relaties. Trok mensen aan in plaats van hen af te stoten. Hij genoot van het leven, was een vriend van zondaren, mensen konden bij Hem komen. Nooit heeft Jezus in Zijn doen of laten mensen afgewezen, ongedacht wat ze gedaan hadden. Zo mogen wij ook zijn en doen.

Genieten van het leven? Lol hebben? Ja! Het is een Bijbelse opdracht aan ons om te genieten van het leven en lol te mogen hebben.

Hoe maken we dan lol en met wie?

We mogen lol maken en genieten van het leven. De begintekst waarschuwde ons wel voor iets heel belangrijks. Wat dwazen verenigd is hun wangedrag. Dus je moet zorgen dat je niet met dwazen omgaat, omdat dit je omlaag gaat trekken. Dat gebeurd ook als je gaat genieten van het leven en lol hebt. De maatstaven van lol zijn voor dwazen wat anders en dat trekt andere negatieve mensen aan.

“Oprechten waarderen elkaar.” Ik kan ontzettend genieten van de gezelligheid die ik met vrienden heb. Als oudstenteam als we bij elkaar zijn en we gewoon een gezellige tijd met elkaar hebben. Of wanneer ik met andere vrienden ben en met hen spreek of leuke dingen doe. Dat trekt anderen aan, want dat is gezellig. Maar we waarderen elkaar.

Wat zijn dan daarin wijze maatstaven om aan te houden voor mensen met wie je lol kan maken?

– Je wilt geen lol maken met mensen die hoogmoedig zijn. – Je wilt geen lol maken met mensen die liegen (een valse tong hebben) – Je wilt geen lol maken met mensen die onschuldig bloedvergieten – Je wilt geen lol maken met mensen die in hun hart zondige plannen smeden – Je wilt geen lol maken met mensen die zich haasten om het kwade te doen – Je wilt geen lol maken met mensen die valse getuigenissen afleggen – Je wilt geen lol maken met mensen die ruziebrengers zijn.

Waarom niet? Omdat dit soort gedrag ander slecht gedrag aantrekt en ervoor zorgt dat je omlaag gehaald wordt.

Met wie wil je lol maken: – Mensen die je opbouwen, die je onderwijzen met Bijbelse principes (kan een wederzijds onderwijzen zijn). – Mensen die bemoedigen, troosten, versterken. – Mensen die in waarheid wandelen en jou ook de waarheid vertellen (ondanks dat die niet altijd leuk is) – Mensen die goed doen – Mensen die proberen relaties te herstellen en vredestichten serieus nemen.

Dat zijn mensen met wie je graag lol wilt hebben, omdat je elkaar waardeert en echte vriendschappen bouwt.