Spreuken 11:11 Door de zegen van de oprechten wordt een stad verheven (HSV) Een makkelijkere vertaling van precies deze tekst is: Door goede mensen gaat het goed met de hele stad. (Basisbijbel)
De stad
Als je goed bent, oprecht, dan heeft dat invloed op de stad. Door goede mensen gaat het goed met de hele stad. De stad staat voor de mensen om je heen. Dat zou de stad Utrecht kunnen zijn. Kleinste stad in Nederland telt 40 mensen, twee kleine schoolklassen. (Staverden) Deze stad staat voor een gemeenschap, dat heel klein kan zijn, en heel groot. Maar de stad in deze tekst staat ook heel direct voor de mensen in de kerk. Want de toepassing van de serie zondagse boodschappen uit het Bijbelboek Spreuken is op de kerk. Hoewel we bij een stad denken aan haar kerktoren, de Dom bij ons in Utrecht. Bijzondere gebouwen. Infrastructuur van waterwegen en snelwegen of de aanwezigheid van een vliegveld. Bedrijven. Treinstation, Utrecht drukste spoorwegknooppunt van ons land. Bestaat de stad feitelijk uit “echte” mensen, levende zielen. Mensen van vlees en bloed. Jezus gebruikt het plaatje van de stad als beeld van Zijn volgelingen. Hij zegt: “Jullie zijn een stad hoog op de berg!” Jullie vallen op! Jullie zijn omvangrijk! Dus: Stad=Kerk=Mensen die Jezus volgen!
Welkom!
Misschien zit je hier en denk je: “Euh, ik ben geen lid van deze kerk, van deze gemeenschap, geldt dit ook voor mij dan?” De enige manier om bij die volgelingen van Jezus te horen, bij die stad, is door geloof in Jezus. Al zou je nog niets anders gedaan hebben, dit geloof nog niet eens verteld hebben aan iemand, dan ben je onderdeel van die stad. Misschien zit je hier en denk je: “Euh, ik weet geeneens of ik Jezus volg, geloof in God, euh.” Wij houden van je en wij houden van gasten. Voel je vandaag vrij & welkom als toeschouwer, als passant van iemand die op bezoek gaat in een stad, als toerist! Oké? Andere passant, maar dan voor langere tijd, kan een student zijn. Dit is wat studenten doen als ze kennismaken met onze stad en het studentenleven. Dat is een leven waarin je op zoek bent en veel dingen in het leven aanschouwt, wel, een beetje als een toerist van het vorige plaatje: “Wil ik dit? Geef ik tijd en geld aan deze studie? Deze hobby of sport? Deze relatie? Misschien zoek je een kamer. Wil ik dit wel? Al die vreemde mensen in de keuken? Als een passant, een gast hier: Wie is deze God? Deze plaatselijke kerk?” Een hele berg vragen. Hoe het ook zij, als je niet weet wat je met God, Jezus of misschien weet je dat wel maar weet je niet wat je met de kerk, met deze kerk aanmoet, voel je erg welkom hier. Want nét zoals een goede stad haar toeristen verwelkomt. En haar studenten. Is een belangrijk iets voor de gelovigen, Gods stad, is dat ze tafels verdubbelen, mensen uitnodigen, en met meer en meer mensen delen van wat God hen geeft. In de Bijbel lees je dat de eerste kerk, een groep volgelingen van Jezus in Jeruzalem, dagelijks bij elkaar kwam, met elkaar ging eten en dat ze de tafels om samen te eten deelden met iedereen! (Handelingen 2-6) Jezus leefde voor dat Hij feest ging vieren op trouwerijen, at en dronk (Hij werd zelfs uitgemaakt voor dronkaard) met mensen die van God nog gebod moesten hebben, en zonder tegenprestatie, je hoefde geen lid te worden, en je hoefde geen geld in de collectezak te doen, zonder tegenprestatie vertelde Hij dat de dingen die je verkeerd gedaan hebt vergeven zijn. Hij genas kromme mensen zodat ze rechtop gingen lopen! Hij opende de ogen van mensen! Als dat onze Heer is, onze leider, dan is een BBQ, eten, aanbieden aan iedereen, wel het eenvoudigste wat we kunnen doen. Nogmaals welkom!
Door de zegen van oprechten wordt een stad verheven. Door goede mensen gaat het goed met de hele stad. Goede/oprechte mensen.
Oprechte, goede mensen
En ik had al gezegd voor dat ik de jongeren ging vragen. Wat is volgens jullie een oprechte? Is er iemand die durft? Het is best moeilijk. Je kunt ook aan rechtvaardig denken. Recht is niet krom. Toch? Eerlijk. Wat is eerlijk?
Ik heb het al een beetje weggeven natuurlijk. Doordat ik meerdere vertalingen/uitleggingen bij elkaar op het scherm heb gezet. Oprechte mensen zijn goede mensen. Als je in de winkel een snoepje in je zak steekt en er vandoor gaat dan is dat duidelijk niet goed. Niet eerlijk. Niet rechtvaardig. Niet oprecht! Dat weet iedereen!
Als je in het Bijbelboek Spreuken hoofdstuk 11 leest zie je ook al duidelijker wat er bedoeld wordt met oprecht/goed. Een paar verzen hiervoor staat: Vers 1 dat God het haat, er een hekel aan heeft wanneer je mensen oplicht, voor de gek houdt. De Bijbel, zeker dit Bijbelboek, werkt vaak zo: Wat is oprecht? Nou, en dan beschrijft het boek de tegenstellingen, het tegenovergestelde: Oprecht zijn is niet snoep pikken uit de winkel etc. Wie weet wat mensen voor de gek houden is? Oplichten? Net genoemd over stelen… Wat is oplichten?
Een voorbeeld waar je opgelicht kunt worden is op de computer. Een paar jaar geleden was ik een groot verslag aan het schrijven op de computer en kreeg een vriendschapverzoek (Facebook) van een nichtje. Ik denk in groep 8 of zo, van de lagere school. Ik kende dat nichtje nog niet zo heel lang omdat ze de dochter van de nieuwe vriend van mijn zus is. Isa voegt je toe. Ik weet nog dat ik dacht “oke, het is toch gewoon een schooldag?” Toen kreeg ik een chatbericht van haar…
Nou. Ik werd hier niet opgelicht, dat scheelt. Maar als middelbare schoolleeftijd hebt moet je gewaarschuwd worden tegen mensen die zich anders voordoen via chatten op de computer. Iemand chat met jou. Praat met je op de pc. Jij denkt een leuke jongen of meisje aan de andere kant te hebben, terwijl die persoon een heel plan heeft om jou zo ver te krijgen dat je dingen doet waar je later spijt van krijgt (voor je computercamera kleren uitdoen bijvoorbeeld) of, dat je je adres geeft wanneer je ouders er niet zijn, of ergens afspreken en je er op gegeven moment achter komt dat het geen leeftijdgenoot is, niet iemand is die een leuke vriend/vriendin is of iemand die helemaal niet zo begaan is met of het goed met jou gaat. Dit is van toepassing op school en als je volwassen bent! Volwassenen chatten soms met elkaar en dan doet iemand zich anders voor dan hij/zij is! Oplichterij! Niet oprecht dus! Niet eerlijk!
Door de zegen van oprechte mensen wordt de stad verheven. Als zij een relatie aangaat met een oprecht persoon, die het goede voor haar zoekt, kan haar lach een terechte lach zijn. Een blijvende lach zijn. Het eert haar. Het verheft haar. De stad uit onze tekst stond voor een groep mensen, groot en kleine groepen. Die stad stond voor Gods mensen, zoals wij hier zitten. En die stad is opgebouwd uit individuen. En als het goed gaat met één individu (whiteboard) en nog één en nog één gaat het goed met de stad. Zó wordt zij verheven! Maar wordt de vrouw op de vorige foto opgelicht en uiteindelijk pijn gedaan, zoals groomers (digitale kinderlokkers) dat proberen bij kinderen, zoals mensen met oneerlijke, onoprechte bedoelingen dat doen, zoals oplichters uit “Opgelicht!” dat doen, dan het tweede deel uit vers 11: maar door de mond van goddelozen wordt ze met de grond gelijkgemaakt. Het is vernietigend.
Dit soort mensen, oplichters, maakt een stad, een volk, één voor één, kapot Als een groep kapot gaat, zijn relaties verstoord, iedereen kent het beeld van een man en een vrouw die gaan scheiden, vriendschappen gaan kapot, je beste vriendin verspreidt ineens allerlei roddels over je. Jij had 80% gedaan voor een verslag te schrijven samen met een collegastudent. Hij zou bij het volgende verslag het voortouw nemen en gaat ineens weg naar iemand anders toe. Neemt jou ideeën en input mee naar een ander groepje… En de gevolgen zijn vernietigend voor de stad.
Het goede nieuws
Ik liep van de week door een druk cafetaria waar ik met vrienden was naar het toilet. En terwijl ik naar het toilet liep kreeg ik zo’n gedachte: “Het is druk, we hebben hier net koffie gedronken, we kunnen ook zo weggaan, zonder te betalen dus, diefstal, niemand die wat zegt”. Tijdens mijn toiletbezoek dacht ik: “Waar in vredesnaam komt zo’n slechte gedachte vandaan?” Dezelfde avond nog hadden we buurtpicknick. Een klein kind, onderbouw lagere school, was gesnapt bij iets stelen bij de supermarkt in onze buurt. Eén van de ouders en een buurtgenoot spraken erover, opgelucht, want dit is de tijd van opvoeden, beter zo, corrigeren, dan een 16 jarige die zich zo gedraagt en niet meer te corrigeren valt. Een beroemde prediker, Charles Spurgeon, noemt die idiote gedachte van mij of van dat kind dat pikt: “The follyness of sin” de onbeschrijfelijke idiote waanzin van zonde. En voor mij is er geen twijfel: Al zullen de meesten hier het programma Opgelicht niet halen, en de meesten hier niet online gaan met de bedoeling slachtoffers te maken, wij zijn besmet deze waanzin. Zij het veel, zij het weinig. Want een belangrijk onderdeel van het Bijbelboek Spreuken is náást wijsheid voor het leven, zodat je leert om te leven, je wijzen op je tekortkomingen. Het houdt Gods hoge standaard voor ogen. En Zijn standaard kan je niet aan voldoen. Ik in ieder geval niet. En daar komt het goede nieuws van Jezus. Jezus die 1 mij, het 2 jonge kind in mijn buurt, Jezus die 3 Spurgeon, die inmiddels overleden prediker van het goede nieuws van Jezus Christus, Jezus die dit allemaal zag toen Hij bij God in de hemel was. En zei: “Daar gaan we dus wat aan doen”. “Ik neem al die onrecht, al die slechtheid, kleine slechte gedachtetjes tot grote monsterlijke zonden die te erg zijn om in deze dienst te benoemen, al dat, neem ik op Mij. Ik neem de plek van Arjan, zijn buurkind en Charles Spurgeon in, in de rechtbank, waar je voor de rechter moet komen als je iets heb uitgespookt, en zeg: “Ik was het, ik heb het gedaan en ik zal de gevolgen dragen en de straf waar het uiteindelijk allemaal toe leidt, op Mij nemen, zodat zij, als ze mij geloven, vrijuit gaan. En met Papa God in intieme relatie kunnen leven. En ze voor altijd kunnen leven. En ze zelfs niet meer echt doodgaan. Ze gaan dood, maar omdat ik de dood verslagen heb door eruit op te staan zullen ze uit de dood opstaan en voor altijd met Mij zijn.” Dit is het Evangelie. Dit is waarom Jezus moest sterven aan het Kruis. Dit is waarom Hij opstond uit de dood. Dit is waarom Hij naar Papa in de hemel is gegaan. Dit is waarom Hij de Heilige Geest, God, gestuurd heeft en dit is de kracht van het kruis. Als je de mensen zegent om je heen, goed bent, verheffen zij zich. Krommen gaan rechtop lopen. Blinden gaan de waarheid zien. Een andere vertaling zegt hetzelfde op een andere manier, “Door de zegen van oprechte mensen komt een stad tot bloei,” Door jou bloeien anderen. Gelovend in Jezus ben je voor God een oprecht mens. Een goed mens. Is al het onrecht/het niet goede uitgewist (Kol.2:14). Door jouw goede dingen, bloeien anderen. Wat zijn jouw goede dingen? Je gaven en talenten 1 Kor 12 en Rom 12, hetgeen God jou geeft te doen, je plek in nemen in de plaats en in de kerk waar God jou plaatst. Dit is wat ik doe en dit is waarom ik Jezus gepredikt heb vanmorgen. Opdat mensen hoop ontvangen, hun rug rechten, krommen gaan lopen, zodat het volk verheven wordt en opvalt, zodat mensen bloeien, blinden God gaan zien, mensen Gods Geest ontvangen de Geest die tegen hun geest, hun hart hun ziel zegt: Jij bent Gods kind en hun hart tegen God zingt: “Papa”.
Bidden
Als je God niet kent, als je Jezus niet kent, open je hart, ontvang Hem in je hart.
Einde
Ik kan mijn taak uitvoeren, ik “bloei”, doordat Jezus de Oprechte, mij zegent. Doordat ik in dit volk mensen om mij heen heb die mij hoog houden ipv neer drukken. Mijn vrouw, mijn team van leiders. Heel bijzonder iedere week Frans & Lucil die op een meer praktische maar hartelijke manier mensen welkom heten. En nog velen meer hier die hun gaven en talenten gebruiken om elkaar op te heffen, te doen bloeien. Waar je dit ook doet, in de steden dorpen en in de gezinnen of op school, in je kerk en bij ons in deze kerk, wees iemand die anderen verheft, hoger acht dan jezelf, zodat de mensen om je heen bloeien. Door jou bloeien anderen. Goede week en tot zo op de BBQ.
