Handel slim

Arjan van BelleResources

Leven moet je leren
Leven moet je leren
Handel slim
Loading
/

Maak keuzes in wijsheid

Spreuken 20:14 ‘Niets waard! Niets waard!’ zegt de koper, maar als hij weggaat, wrijft hij zich in de handen. (NBV)

14 “Waardeloos! Slechte rommel!” roept de koper. Maar als hij weggaat, is hij tevreden dat hij voordelig zaken heeft gedaan. (Basisbijbel)

Laat je niet gebruiken!

De tekst uit het Bijbelboek Spreuken van vandaag spreekt voor zich, maar als je het nog niet door hebt, een korte toelichting, ter opwarming.

Marktplaats

Je zet iets op marktplaats, een 2 jaar oude bank, als nieuw, echt leer, nieuwprijs 4000 euro, je zegt bieden van 1000 euro. Voor de kinderen hier. Wie heeft wel eens iets verkocht? Speelgoed of zo? Rondvraag. Je verkoopt je bank, er komt een koper op af en die zegt: “Mwah, dat is ie helemaal niet waard! De markt is zwaar, in een ideale wereld zou ie nog wel de helft van nieuwwaarde moeten zijn, maar in deze wereld…. Vergeet het maar”. Jij hebt van je zuurverdiende geld een skelter (X-box) gekocht van 300 euro, je bent te groot geworden, wil hem verkopen voor de helft, een billijk bedrag, hij is nog als nieuw, een papa van een ander kindje zegt: “Mwah, dat is ie niet waard, daar en daar en daar is ie te koop voor 25 euro!” Je verkoopt je skelter voor 25 euro, je bank van 4000 voor pak en beet 500 en degene die het veel te goedkoop heeft gekocht wrijft zichzelf in de handen. Dat is het beeld van de tekst van vandaag! En de titel van de boodschap van vandaag is: “Handel slim!” En deze tekst, dit vers in Spreuken is eenvoudigweg een waarschuwing: “Laat je niet een pootje lichten, laat je niet in met een sjacheraar, iemand die louter en alleen erop uit is om een goede deal ergens uit te slaan, luister niet naar iemands gladde praatjes, want als hij er met de buit vandoor gaat dan wrijft hij zich in de handen! Mooie goedkope bank! Mooie skelter! Mooi X-box! Handel slim!

Iemand wil iets van je, tegen een te lage prijs.

Tandarts

Andersom werkt dit ook! Iemand wil dat jij iets van hem/haar koopt voor een te hoge prijs! Ik heb één erg slechte kies, mijn hele gebit is fantastisch, behalve één, die alles verpest. Soms moesten er ieder jaar nieuwe vullingen in. Ik kwam een paar jaar geleden bij een andere tandarts, mijn eigen was er even niet, en die zei: “Niets waard, niets waard”. Daar moest voor meer dan duizend euro een brug en een kroon in. Au! Maar een second opinion, iemand anders laten kijken, tegen de druk om dit maar te doen, hier in eerste plaats “nee!” op zeggen, bracht me bij een andere tandarts. Ik zei: “Als je het kunt fiksen voor weer een jaar (moest toch jaarlijks opnieuw) dan is mij dat al waard”. Hij zit nu al twee jaar. Mijn vrouw mag namens mij bloemen geven als ze deze tandarts weer ziet….

Zakenman

Zakelijke transacties bij bedrijven.

Dagelijks handelen

Het gaat niet alleen over handeldrijven, als beroep, een zakenman! Of om de tandarts of je bankstel of speelgoed op marktplaats. Het gaat om de handel in je dagelijks leven. Hoe je handelt, hoe je doet, hoe je beslissingen maakt ten aanzien van wat je koopt of verkoopt, maar ook ten aanzien van omgang met elkaar. Jezus spreekt een berg over geld, over handelen/zakendoen, en gebruikt  dat “niet erg christelijke” geld om iets zichtbaar te maken: “Waar je in investeert, wat je met je geld doet, laat zien waar je met hart zit” (Matheus 6:21). Het verwijst dus ergens naar, naar de ware jij, naar jouw beweegredenen, motivatie. Inner drive. Zó wil ik vanmorgen over handelen spreken, handel drijven, wat zegt Spreuken hierover? Net mee begonnen. Maar het verwijst ook ergens naar. Je omgang met anderen. Mensen binnen/buiten deze kerk, deze wijk of deze stad. Mijn punt vandaag is: De Bijbel maakt duidelijk dat hoe je handelt er wél toe doet, en niet zo’n beetje ook! Hoe je daadwerkelijk handelt, ook buiten het gezichtsveld van mensen van de kerk om. En in het verlengde van die handel, zakendoen, hoe maak je de juiste keuzes? Ten aanzien van opleiding en werk? Hoe maak je keuzes in wijsheid? Hoe ga je met mensen om die iets van je willen voor een appel en een ei? Laat je je verleiden? “Niets waard, Niets waard” roept de koper en wrijft zich in zijn handen…. Weet je hoeveel relaties zo beginnen? Teveel… Iemand voelt zich niet waardevol, ontmoet iemand die net dat beetje waarde geeft, waar jij van gelooft dat je waard bent, ver onder je echte waarde, en die persoon wrijft zich in de handen en heeft jou voor een prikkie in zijn macht. En denk niet dat dit alleen vrouwen overkomt die hun waarde niet kennen en dat een man daar misbruik van maakt voor zijn eigen begeerte, andersom gebeurt het op dezelfde schaal, mannen die hun waarde niet kennen, blij zijn om met iemand te zijn, en zich laten gebruiken als deurmat, de rest van hun leven, of zolang de relatie standhoudt….

Dus eerste punt van vandaag, “Leven moet je leren”: Laat je niet gebruiken!

1: Vertrouw in de eerste plaats op God, dat Hij voor je zorgt, dat Hij je stappen leidt, ook in je dagelijks handelen! Dat helpt je geduldig te zijn. Weerstand te bieden tegen mensen die een snelle deal willen. Om niet je Bank, X Box of skelter voor bijna niet weg te laten halen… Vertrouwen in God produceert geduld. (Vrucht van de Geest (Galaten 5:22)). Vertrouw God ten aanzien van relaties, als liefdesrelaties. Dat er op een moment iemand op je pad komt die beter je waarde inziet dan jezelf. “Die brug, in mijn gebit, dat klinkt wat duur God, kan het ook anders? Maar ik vertrouw U!”

2: Als je iets koopt, wees dan billijk Als ik iets wil, een speelgoed iets van Marktplaats, een meubel, dan bied ik in veel gevallen rond de helft van nieuwwaarde, een vuistregel, iets dat goed is, er goed uitziet, dat is me rond de helft van de nieuwwaarde waard. Dan bied ik de helft van de nieuwwaarde. Ik ga niet lopen sjacheren in de hoop dat ik het voor een prikkie krijg en daar dan over op scheppen…. Voor mij zou dat oneerlijke handel zijn, die persoon die zich in de handen wrijft uit onze uitgangstekst. Dit onderwerp, de boodschap voor vandaag, gaat over je dagelijks handelen. Hoe je handelt laat zien, maakt inzichtelijk hoe je omgaat met een ander. In mijn relaties tot anderen acht ik anderen hoger dan mezelf, tegenovergestelde dus van die koopman die “niets waard!” roept àOp scherm, christelijke billijkheid: Romeinen 12:10 “Heb elkaar lief met de innige ​liefde​ van broeders en zusters en acht de ander hoger dan uzelf.” . In mijn relatie met mijn echtgenote acht ik haar hoger dan mijzelf, zoek haar welbevinden, dag en nacht (Efeziërs 5:25). Ik faal, het is niet altijd zichtbaar, zeg wel eens iets onaardigs waar anderen bij zijn, en baal er later weer van, maar de doorgaande rode lijn is echt zo dat ik mijzelf overgeef, opoffer voor haar, dat is echt gewoon zo. Billijk.

3: Bij tandartsen, doktoren, wanneer het duur wordt! Bij zakendoen met grote bedragen. à Doe een second opinion!!!! En een derde opinie, en een vierde!!! Geduld!  Kan echt een life saver zijn!

Laat je niet gebruiken!

  • Vertrouw God!
  • Wees Billijk!
  • Second opinion!

Handel eerlijk!

23:10, 11 Verleg geen oude grenzen, schend de akkers van wezen niet. 11Want hun beschermer is sterk, hij zal hun rechten tegen je verdedigen.

Handel eerlijk! Handel eerlijk! Dit punt uit Spreuken wil ik heel kort bij stil staan. Het punt is ook al vaker langs geweest toen het over eerlijkheid ging. Ga niet de grenzen opzoeken! Dit beeld staat voor als je land hebt, in een ruig gebied, dus niet zo afgebakend met strakke sloten of je schutting thuis, maar ruig, met wat grote stenen die de grens met je buurman afbakenen. En sommigen denken: “Ha, de buurman ziet het niet, dus die stenen kunnen wel een metertje verlegd worden, zo kan ik er met mijn koeien makkelijker langs.” Of sneller, een efficiencyslag. Een beetje meer opbrengst op een manier die iemand niet doorheeft. Gewoon landjepik. Dit gebeurt overal en altijd. Ook landen onderling. 23 vers 11 doe dit niet, misdraag je niet zo, wees niet zo’n sjacheraar, iemand van de slimme handeltjes, of iemand van de snelle winst want God ziet het en die neemt het hoe dan ook op voor mensen die zo voor de gek gehouden worden!

In zakelijke transacties, in het klein, als je een krantenwijk hebt, folders, dat die ook echt in de brievenbussen belanden in plaats van in de bosjes. Je werkveld was vrij duidelijk afgebakend, behoorlijk grensverleggend als die folders niet in de bus, maar in het bos komen te liggen! In je dagelijkse handel en wandel met mensen, je dagelijks handelen:  Rek je de leeftijd van je kinderen bij musea of zo op zodat het geld bespaart? In relaties, liefdesrelaties en andere. Dat is grenzen verleggen. Ben jij iemand die uitblinkt in een slim dealtje, een slaatje eruit slaan? Over grens, iets toe-eigent? Of ben je iemand die waarde toevoegt, toevoegt aan de ander? Dat een ander denkt: “Dat is nog eens iemand die betrouwbaar is, daar kan ik vaker mee afspreken?”

Dus tweede punt van vandaag: Handel eerlijk!

1: Respecteer de grens van een ander! Tekst staat op zichzelf. Helder. De wezen in de tekst staan voor mensen die niet voor zichzelf op kunnen komen en zichzelf moeten bedruipen op dat land. Daarvan moeten leven. Het is een eitje voor een machtigere ondernemer, zakenman, om ze weg te drukken en zijn eigen bedrijf groter en sterker te maken! (vijandige overname) Maar als je dat doet krijg je met God aan de stok. Staat hier! Zwart op wit! Wat zijn de mensen die zichzelf niet makkelijk kunnen bedruipen? De wezen? Dat is in onze tijd de hele groep die wordt aan geduid met de term sociaal zwakkere! Maar het zijn net zo goed mensen die misschien niet sociaal zwakker zijn, maar ten opzichte van jou misschien minder slim, minder welbespraakt, misschien minder zeker van zichzelf. Een groep die makkelijk over een grens te duwen is. Denk aan het eerste punt over waarde. Iemand die zich waardeloos voelt doet alles om waarde te voelen, geliefd te voelen en zal makkelijk over allerlei grenzen heengaan, op bijvoorbeeld seksueel gebied! Respecteer grens van ander! Een opdracht!

2: Verstevig die grens! Wanneer je het beeld uit deze tekst begrijpt, begrijp je dat het een groep is die eenvoudigweg minder sterk is dan jij. Dus je loopt langs dat land, je ziet de koeien, je ziet de gaten in de omheining. Je doet niet meer aan landjepik! Maar? Ga je er vandoor!? Of steek je de armen uit je mouwen en repareer je de grens weer? Verstevig de grens. Iemand stelt zich zwak op ten opzichte van jou en je kunt iets voor een schijntje bemachtigen. Wat krijgt de doorslag bij jou? Het sterke verhaal van de goede deal, of zeg je: “Misschien moet je nog eens nadenken over je prijs” en probeer je hem/haar te versterken in zijn/haar positie? Op seksueel gebied, of op andere manieren, laat je het gaan? Of verstevig je die grens. Om iemands eer te beschermen?

Dus twee punten voor vandaag: 1 Laat je niet gebruiken. Stop daarmee. Nu! En 2 Handel eerlijk. In zaken doen. Zoek de grens niet op en ga er niet over! In zakelijke transacties, in je zakelijke activiteiten van werken voor een baas tot de kleine transacties in de supermarkt tot en met je handelen en wandelen in je dagelijks, persoonlijk leven, doe de dingen eerlijk. Straks een tijd van gezelligheid met de buren hier. Hier wordt ook gekocht en verkocht als ik me goed heb laten inlichten. Wees fair! Billijk!

Handel wijs met buitenstaanders

Hee, mijn laatste punt voor vandaag. 1 Petrus 3:15 zachtmoedig en respectvol! en Kolosenzen 4:5 Gedraag u wijs tegenover buitenstaanders en benut iedere gelegenheid, 6en als u wilt weten hoe u op de mensen moet reageren: vriendelijk, maar beslist.

Ik was pas in een ontmoeting met kerkleiders. Het deuntje was als vanouds: De wereld wordt steeds vijandiger, moeilijker, minder leuk (daar kwam het op neer) en kerk leiden, mensen in de voetstappen van Jezus leren lopen, wordt steeds moeilijker. Ik wist niet wat ik hoorde. Wij zijn de mensen die God hier gestuurd heeft! Wij zijn als een ambassade in een vreemd land! Wat doet een succesvolle ambassadeur? Die praat met de mensen, leert het land kennen, zoekt vrede en vriendschap, en op diplomatieke wijze (4:5 scherm, wijs en vriendelijk) wint hij mensen voor zijn thuisland! Die komt daar niet oorlog voeren! Als het echt mis is, kan dat gebeuren, onze “oorlog” is tegen onzichtbare machten, niet mensen, dit leert de Bijbel gewoon! En dan ga je kommer en kwel en ach en wee zitten verzuchten als God je aangesteld heeft als leider van zijn volk, zijn ambassade? Ik dacht dat ik flauw viel, dat is echt waar! Want wij hebben een fantastische Koning die weet wat Hij doet terwijl wij hier geplaatst zijn. Terwijl wij hier onze burendag hebben en een bazaar en kinderen schminken etc. En onze rol is respectvol, beslist (tekst hierboven) in wat wij geloven, wij geloven God, schepper van hemel en aarde, die Jezus, God, gestuurd heeft zodat als wij in Jezus geloven, die gestorven is aan het kruis, voor onze schuld/zonde + de gevolgen ervan, als wij dat geloven dat wij vrij worden, vrij van die schuld, vrij van de plek dat als je dood bent waar je heengaat als je God niet kent, wat we hel noemen, in een relatie met God van dichtbij. Allemaal door geloof in het kruis van Jezus. En dan leer je dat Hij opstond uit de dood. De dood verslagen heeft, en Hij de eerste is die opstond uit de dood en een nieuw lichaam kreeg wat de belofte is dat we dat allemaal meemaken. Als we geloven! Beslist in wat we geloven. Maar vrienden van de wereld, geen vijanden. Respectvol naar de wereld, niet respectloos. Mensen helpen. Als een ambassadeur uit Frankrijk met een Frans accent iemand doet denken “aha, Frans” dat iemand aan jou “accent” (iets dat je bij je draagt) denkt “aha, God”. Onderschat niet de kracht van het kruis. Niet de kracht van de opgestane Jezus. Niet de kracht van de Heilige Geest. Niet de kracht van jouw Koning en jou Vaderland, met Zijn hemelse legermachten die voor jou strijden daar waar nodig is, onderschat niets van dat alles. Maar wees de beste, amicale ambassadeur die er is, blink uit in liefde, zeg goede woorden (vorige week), denk na over de dingen die je doet, let op de prijzen dat je genoeg betaald en niet teveel, overschrijd geen grenzen van anderen, zelfs niet door ze het evangelie op te dringen, wees enorm gezegend deze verdere dag, recht je rug, schouders naar achteren, borst vooruit, heb respect en gedraag je wijs en heb plezier straks en vanmiddag. Alvast een goede week.

1 Laat je niet gebruiken!

  • Vertrouw God!
  • Wees Billijk!
  • Second opinion!

2 Handel eerlijk!

  • Respect grenzen
  • Verstevig grenzen

3 Handel wijs met buitenstaanders!

  • Kolosenzen 4:5 Gedraag u wijs tegenover buitenstaanders en benut iedere gelegenheid, 6en als u wilt weten hoe u op de mensen moet reageren: vriendelijk, maar beslist.