Kies de juiste vrienden….

Marten JanResources

Leven moet je leren
Leven moet je leren
Kies de juiste vrienden....
Aan het laden
/

Vandaag hebben we het over: “Kies de juiste vrienden….” Spreuken 13:20 zegt: “Wie met wijzen omgaat, zal wijs worden, maar wie omgaat met dwazen, zal het slecht vergaan.”

Daar sta je dan met je goede gedrag, je hebt een bepaalde mening, maar iedereen heeft een andere mening. Hoe groot is de kans dat je jouw eigen mening blijft vasthouden?

Al ontzettend lang is men onderzoek aan het verrichten naar de invloed van groepen op een individu. Ik weet niet of jullie de testen kennen van mensen in een lokaal waar 1 proefpersoon is en heel veel anderen zijn die bij de test horen. Er komt rook de ruimte in, de proefpersoon die wil weggaan en maant anderen om ook weg te gaan. Omdat niemand reageert en zelfs zegt dat er niets aan de hand is, blijft het grootste deel van de proefpersonen ook in de ruimte. Zelfs wanneer verstikkingsgevaar dreigt. Of een proefpersoon stapt een lift in waar iedereen met zijn rug naar de deur staat. Het grootste deel van de mensen draait zich om, zodat hij met zijn rug naar de deur toe staat. Of dit cijfer 9 hier. Als ik hier aan 15 mensen vraag wat voor cijfer het is en de eerste 14 zeggen dat dit een 6 is, dan zal nummer 15 zeer waarschijnlijk ook zeggen dat dit een 6 is.

Groepsdruk is iets waar het grootste gedeelte van de mensen zich door laat beïnvloedden. Ik zeg bijna iedereen, omdat er ook proefpersonen waren zoals Peter. Peter is niet zo snel onder de indruk van groepsdruk en gaat gewoon door. Net zoals een paar proefpersonen die gewoon met zijn gezicht naar de deur van de lift bleef staan.

Wie kent het principe groepsdruk? Wie heeft er nooit last van? Wie laat zich er wel eens door beïnvloeden?

Spreuken 13:20 zegt niet voor niets: “Wie met wijzen omgaat, zal wijs worden.” Toen wist de schrijver dus al dat een groep mensen zorgt voor een gedragsverandering bij anderen. Dat kan zowel ten positieve als ten negatieve zijn. Ik wordt zelf beïnvloed door mensen. Als ik een dag lang tussen mensen zit die grof taalgebruik hebben, dan wordt ik grover in de mond. Als je tussen mensen in de kantine op je werk of school zit en iedereen verteld schuine moppen, dan is de kans erg groot dat je mee gaat doen.

Ik zie het op mijn werk.

Als we weer terugkijken naar Spreuken, dan zien we dat de schrijver van Spreuken heel goed weet dat relaties belangrijk zijn. Spreuken begint vanaf hoofdstuk 1:7 meteen met relaties. Hij wist dat we erdoor worden beïnvloed. “Mijn zoon, als zondaars jou willen verleiden, ga daar dan niet in mee. Als zij zeggen: Ga met ons mee, laten wij loeren op bloed. Zonder reden een onschuldige belagen, laten wij hen levend verslinden, zoals het graf, volledig zoals hen die in de kuil neerdalen.” Salomo zegt dat je weg moet blijven bij mensen die uit zijn op winstbejag en daarbij jouw hulp zoeken. Salomo waarschuwt heel duidelijk dat je bij dat soort mensen weg moet blijven en hij verteld ook waarom. Dergelijke mensen bieden kameraadschap en directe winst, maar die weg eindigt uiteindelijk in verderf.

Als je dat hoort, dan zou je bijna denken dat vriendschap en kameraadschap dus slechte dingen zijn. Maar dat is absoluut niet het geval. Maar je moet wel goed leren kiezen. De bijbel leert ons dat ieder mens een relationeel wezen is. Adam voelde zich alleen in de hof van Eden en God gaf hem Eva. De bijbel laat heel vaak zien dat mensen om je heen hebben en vrienden hebben belangrijk is. Een super sterk voorbeeld daarvan is het leven van David. Hij was bevriend met Jonathan en dat heeft hen beiden gesterkt. Tot en met het einde van het leven van Jonathan waren ze super goed bevriend. David heeft uiteindelijk gezorgd voor de zoon van Jonathan, terwijl het in die tijd zo zou moeten zijn dat een nieuwe koning al het nageslacht van de voorgaande koning liet ombrengen. Laten ook een kijken naar wat prediker zegt over vriendschap.

Prediker 4 vanaf vers 9 zegt: Twee zijn beter dan één, want samen krijgen zij een goede beloning voor hun zwoegen. Want als zij vallen, helpt de één zijn metgezel overeind. Maar wee die ene die valt, terwijl er geen tweede is om hem overeind te helpen. Ook als er twee bij elkaar liggen, hebben zij warmte, maar hoe moet één alleen warm worden? En als iemand de één overweldigt, zullen die twee tegen hem standhouden. Een drievoudig snoer wordt niet snel gebroken.

Wellicht ken je vooral de laatste zin, omdat die vaak bij een huwelijk wordt gebruikt. Man en vrouw verbonden met elkaar en met God. Maar wanneer we kijken naar het grotere geheel van de tekst heeft Prediker het over dat twee beter zijn dan één. Als je alleen aan het zwoegen bent, dan verrijk je misschien jezelf wel, maar ben jij ook de enige die ervan kan genieten. Wanneer het niet goed gaat is er ook niemand die je kan zeggen dat je de verkeerde kant op gaat. Prediker zegt dat twee beter zijn dan één. Daarom zal een wijs iemand samenwerken met iemand anders, ze zullen samen een goede beloning krijgen en bij moeilijkheden hulp krijgen.

Vrienden zijn belangrijk, hoe kan dat vorm krijgen? Toen ik de basisschool leeftijd had…

Vrienden hebben mij geholpen mijzelf in theologisch opzicht te sterken. Dat komt door zowel de positieve kant, waarin we samen zijn gaan zoeken naar de waarheid, als door de negatieve kant, waarin ze mij hebben geprobeerd dingen te laten geloven die fout zijn. Door de discussies die we vervolgens hadden werd ik gescherpt. Zoals men ijzer met ijzer scherpt, zo werd ik gescherpt door andere mensen. Ook hierin liet spreuken zijn wijsheid zien.

Spreuken maakt heel duidelijk dat je goed moet kiezen met wie je omgaat. Je moet niet omgaan met mensen die je naar beneden trekken maar wel met mensen die je verder helpen. De vraag die je jezelf wel kunt stellen is hoe je dat moet rijmen met Jezus. Jezus werd een vriend van zondaren genoemd. Ik weet niet hoe u/jij bekend staat, maar een vriend van zondaren lijkt niet meteen te rijmen met mensen uitzoeken die je verder kunnen helpen.

Laten we als een kort voorbeeld even inzoomen op het leven van Jezus. In Mattheüs 15 wordt verteld over de tweede wonderbare spijziging. Op dat moment waren er heel veel mensen bij Jezus (4000 mannen, dus rond de 16000 mensen). Na de spijziging stuurt Jezus de mensen weg en gaat hij bij zijn leerlingen de boot in. Uiteindelijk komen Jezus met de leerlingen in Caesarea uit en daar beleid Petrus dat Jezus de Christus is, de Zoon van God. En een aantal dagen later gaat Jezus de berg op om te bidden en neemt hij Petrus, Jacobus en Johannes met zich mee.

Zie je hoe de cirkel kleiner wordt? Jezus, de vriend van zondaren. Hij laat heel veel mensen in Zijn leven toe, maar is bevriend met een kleiner groepje en zijn diepe innercircle zijn uiteindelijk 3 mensen.

Zo kan het ook voor ons zijn. We kunnen een oppervlakkige relatie hebben met heel veel mensen. Wat ze ook doen, we leren op een gegeven moment dat bepaalde mensen meer of minder invloed op ons leven mogen hebben. Ik wil echt super graag voor veel mensen worden gezien als een vriend, zonder dat ik er meteen een diepgaande relatie mee hoef te hebben. Ik wil graag verslaafden als vriend hebben, maar dat betekend niet dat ik ze meteen in mijn huis toe laat. Misschien spreek ik wel eens met ze af om hen verder te helpen, maar laat hen niet toe om mij te beïnvloedden. Ik denk dat er een man of 40 is die min of meer invloed in mijn leven hebben, maar er zijn er maar een handvol die ik ook toelaat inspraak te hebben in mijn leven.

Je ziet dus dat het niet altijd even handig is dat iedereen altijd maar een vriend (in diepe zin) is. In 2 Korintiërs 6 stelt Paulus: Vorm geen ongelijk span met ongelovigen, want wat heeft gerechtigheid gemeenschappelijk met wetteloosheid, en welke gemeenschap is er tussen licht en duisternis? Een stukje verder: Ga uit hun midden weg en zonder u af, zegt de Heere.

Ook dit gebruiken we vaak in de context van een huwelijk om te waarschuwen voor het feit dat het niet goed is om bijvoorbeeld een huwelijk aan te gaan met een ongelovige. Maar zo ook in je omgang met ongelovige vrienden. Omdat dit jou als gelovige juist naar beneden kan trekken. Maar dat betekend niet dat je als een kluizenaar moet leven of dat we als kerk afgesneden moeten zijn van de wereld. Als we kijken naar de context van dit stuk, dan betekent dit dus niet dat je letterlijk mensen uit de weg gaat, maar wel dat je jezelf niet laat leiden door mensen die niet gelovig zijn. Het gaat om je eigen hart rein te houden, te bewaken dus! Feitelijke vraag is: “Heb jij nog de regie in de relatie?” Heb jij de regie niet en wordt je ingepalmd om verkeerde dingen te doen? Vlucht!!!!!!!! Geef mensen die je naar beneden trekken geen macht over je. Als je nog een keer echt tot de kern van dit stuk wilt komen, luister nog een keer naar de Preek van Arjan met de titel: “Leven als een kluizenaar” (Google 3e in de rij)

Welke vrienden dan wel? De vraag die je jezelf kunt stellen is, wat voor vrienden moet ik dan wel hebben? Wat is dan wel gezond?

We gaan even terug naar Spreuken en dan hoofdstuk 6. Daarin somt Salomo 7 eigenschappen of soorten mensen op die de Heer haat. – Je wilt geen mensen tot vriend die hoogmoedig zijn. – Je wilt geen mensen tot vriend die liegen (een valse tong hebben) – Je wilt geen mensen tot vriend die onschuldig bloed vergieten – Je wilt geen mensen tot vriend die in hun hart zondige plannen smeden – Je wilt geen mensen tot vriend die zich haasten om het kwade te doen – Je wilt geen mensen tot vriend die valse getuigenissen afleggen – Je wilt geen mensen tot vriend die ruziebrengers zijn.

Galaten leert ons dat wanneer iemand denkt dat hij iets is, terwijl hij niets is, dat hij zichzelf bedriegt. Je wilt geen vrienden die liegen, omdat ze niet betrouwbaar zijn en uiteindelijk ook tegen jou liegen. Jezus onderwees ons heel duidelijk dat we geen vals getuigenis moeten afleggen. Jezus heeft in de Bergrede een hele duidelijke regel neergelegd over de gedachten van mensen. Ik denk dat er niet heel veel mensen zijn die hier feitelijk onschuldig bloed hebben vergoten (niet sprekend over een wettelijke taak). Maar hoe vaak hoor je niet over mensen die een ander liever dood zien dan levend?

Romeinen leert ons dat iedereen afgedwaald is en nutteloos is en dat er niemand is die goed doet. Mensen zijn van nature slecht, hun spraak is een open graf (verwensingen en vervloekingen), hun voeten doen graag slechte dingen en ellende en vernieling is op hun pad. Dat soort mensen wil je niet als vriend.

Wie je wel als vriend wilt zijn: – Mensen die je opbouwen, die je onderwijzen met Bijbelse principes (kan een wederzijds onderwijzen zijn). – Mensen die bemoedigen, troosten, versterken. – Mensen die in waarheid wandelen en jou ook de waarheid vertellen (ondanks dat die niet altijd leuk is) – Mensen die goed doen – Mensen die proberen relaties te herstellen en vredestichten serieus nemen.

Van ieder ding wat ik net noemde kan ik je een Bijbels voorbeeld geven waaruit blijkt dat het zo super belangrijk is. Maar een vraag die ik je wil stellen is: “Ben jij zo’n persoon?” Ben jij zo’n persoon die ik als vriend zou willen hebben? We kunnen met zijn allen wel op zoek zijn naar goede vrienden, maar wat schiet de ander ermee op als we het zelf niet zijn? Wat gebeurd er als ik aan jouw collega’s of mensen om je heen vraag hoe jij bent, zullen ze dan dingen zeggen als: “Jessica, die bemoedigt je echt” of “Adrie, die spreekt de waarheid” of “Vincent, die vertroost je als een echte vader”. Wat zeggen ze over jou? Mag Jezus ingrijpen in jouw leven om hierin jou te veranderen naar Zijn beeld?

Hoe pakken we dat nou aan, vrienden maken? Kijk eens naar het voorbeeld van Jezus. Jezus maakte heel efficiënt vrienden. Hij zocht ze op en riep ze om met Hem mee te gaan. Nu zal het voor ons misschien niet zo werken om op dezelfde manier vrienden te vinden als hoe Jezus dat deed, althans dat is mij niet op die manier gelukt. Maar actief op zoek gaan naar vriendschappen en vragen of mensen je vriend willen zijn is wel super belangrijk. Elly en Rikkert hebben er ooit eens een liedje over geschreven, “Hè wil jij mijn vriendje zijn?” Het vraagt om een actieve houding van degene die vrienden wil maken.

Ik kan van mijzelf zeggen dat ik behoorlijk makkelijk contact maak met mensen….. Als er dan mensen zijn die je vertrouwen beschamen of je publiekelijk voor schut zetten, wacht je wel even voordat je een ander vertrouwd als vriend. Aan de andere kant moet je niet vergeten dat het jouw vertrouwen is en dat jij het dus aan iemand moet geven. Als jou het is overkomen, dan wil God in jouw leven komen om dit te genezen.

Er is één vriend die je nooit in de steek zal laten, die wat er ook gebeurd trouw blijft, die onvoorwaardelijk van je houdt. Dat is Jezus. Het mooie is dat Jezus vooraf al wist dat zijn vrienden hem in de steek zouden gaan laten, maar toch koos Hij ervoor om vrienden te kiezen. Hij wist dat op het moeilijkste moment, hij er alleen voor zou komen te staan. Toen Jezus gevangengenomen werd, verlieten al zijn vrienden hem. Hij had duizenden volgers, maar uiteindelijk maar hing alleen aan het kruis en riep: “Mijn God, Mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?” Aan dat kruis heeft Jezus alles gegeven, zelfs zijn leven, zodat voor ons weer vriendschap met God mogelijk werd. Door Jezus Zijn sterven en opstaan uit de dood, werd vriendschap met God weer opnieuw mogelijk. Een vriendschap die jij mag aangaan, omdat God al aan jou heeft gevraagd, “wil jij Mijn vriend zijn? Wil jij Jezus aannemen als jouw verlosser en Heer?”

Wat zag je? Toen Jezus opstond uit de dood, ondernam hij actief de poging om de relatie met zijn vrienden weer te herstellen. Ik ben in mijn leven heel veel vriendschappen aangegaan, daar zijn er een aantal van beschadigd geraakt. Daarbij maakt het niet uit wie daarin schuldig zou zijn. Mijn vader is hier voor mij echt een voorbeeld, hij was altijd heel actief bezig om mensen (waaronder mij) aan te moedigen om je in te zetten om die relaties weer te herstellen. Mede door die inspanningen heb ik nu nog vrienden die ik anders allang kwijt zou zijn geweest. Ik heb niet al mijn vrienden behouden, dat kan misschien ook niet. Maar ik heb van twee belangrijke voorbeelden (mijn vader en Jezus) geleerd dat het super belangrijk is om je actief in te zetten om vriendschap te zoeken en ervoor te werken om die te behouden.

Kijk hierin eens naar jezelf. Heb jij vrienden? Zet je jezelf in om vrienden te krijgen? Je hoeft niet net zoveel of zo weinig vrienden te hebben als je buurman. Maar zoek jij actief vriendschappen en werk jij eraan om die relatie goed te houden?

Kies de juiste vrienden…. En zorg goed voor hen.

Hoe zorg je goed voor vrienden? Dat is de vraag die ik nog wel eens heb gesteld. Het is sowieso goed om voor je vrienden te bidden. Hen te zegenen in hun relatie met God, hun relaties thuis, op het werk en waar dan ook. Bid voor ze, omdat ze jouw steun in het dagelijks leven hard nodig hebben.

Ook als jij mensen meeneemt is het belangrijk voor hen te bidden. Jezus leerde zijn discipelen heel veel, maar bad ook regelmatig voor ze. Het is goed om Zijn voorbeeld te volgen. Ongeacht waar je staat, je kan iemand anders mee op weg nemen. Kijk naar het voorbeeld van de vrouw die Jezus bij de bron ontmoet. Zij had Jezus net leren kennen en bracht mensen verder van Jezus niet kennen naar Jezus. Dus waar je ook staat in je geloof, je kan je vrienden helpen in hun relatie met Jezus door hen te leren wat jij weet en voor hen te bidden (de Heilige Geest doet de rest).

Salomo leert ons (in spreuken 27) om te investeren in vriendschap. Zorg ervoor dat van jouw kant af het contact goed is. Dat is belangrijk als het goed gaat, maar ook als het even tegen zit. Waardeer en respecteer vrienden ,ook als dit over generaties heen gaat. Echte vrienden leven in nauwe verbondenheid, ze zijn loyaal naar elkaar, maar zijn ook niet te close. Spreuken leert ons namelijk ook dat het goed is om soms wat afstand te houden.. Spreuken 25:17 zegt: “Bezoek een vriend alleen zo nu en dan, anders word je hem te veel en gaat hij je haten.” Je aanwezigheid, ook al is die prettig, kan teveel van het goede worden. Stel je voor dat je continue op iemands lip zit. Hoe zal dat voor diegene zijn?

Vriendschap vraagt openheid, zonder opdringerigheid of claimgedrag. Houdt elkaar als vrienden in ere! Respecteer elkaar, wees trouw naar elkaar en investeer in de relatie.

Jezus heeft het ons voorgedaan hoe we mogen leven als vrienden, laten we van Hem leren. Laten we leren en wijs worden.