Spreuken 18:21
”Woorden hebben macht over leven en dood, wie zijn tong koestert, plukt daarvan de vruchten.”
“Woorden moorden, woorden brengen leven; ze zijn of gif of fruit – Jij kiest.” Eugene Peterson, Spreuken 18:21 (MSG) [1]
Ik ben het 100% met de toevoeging van Peterson: “Jij kiest!” Wanneer je gaat graven in Bijbelvertalingen, en je komt bij het oorspronkelijk geschreven (Hebreeuws) uit, dan lees je dat in de kracht/macht van de tong deze dood of dit leven, verscholen ligt. En dat aan jou de keus is hoe je die tong gebruikt! Wat je zegt doet er toe. Jij kiest. Wat je zegt ben je zelf. Titel van de boodschap van vandaag, een herkenbare uitspraak van vroegere kinderjaren of die je nog hoort op het schoolplein. Wat je zegt ben je zelf. Wat je zegt heeft invloed op anderen en jou. Je woorden zijn een gif, of je woorden zijn een fruit. Jij kiest! Wat je zegt ben je zelf. Herkenbaar.
Jezus zegt in Matheus 12:34 “Waar het hart vol van is, daar loopt de mond van over.” Met andere woorden: Wat eruit komt, zat er al in. Wat je zegt ben je zelf. Het Spreukenboek zegt één vers eerder in Spreuken 18:20, scherm, onderaan: Als een mens iets goeds zegt, heeft hij een gevoel van welbehagen,hij voedt zich met de vruchten van zijn mond. Wat je uitspreekt kwam voort uit je binnenste, maar het doet ook weer iets met je binnenste! Het voedt je! En je wordt zo! Zeg goede dingen en voedt je zelf! Wat je zegt ben je zelf!
Het is ongelooflijk hoe vaak spreuken over woorden, over wat je eigenlijk zegt, over de invloed van deze woorden, voorkomen. Ik tel zeker 13 tekstgedeeltes in het Bijbelboek Spreuken.
Jaren geleden was er een overheid spot op de televisie. Dat ging over pesten, hoe woorden scherper, dus dodelijker kunnen zijn dan een mes. Dat spotje is gesneuveld door critici die het spotje onderuit haalden. Ze zeiden dat een mes natuurlijk scherper was. Als iemand die bekend is met de gevolgen van pesten, van vernietigende woorden, en als iemand die bekend is met mensen die met zelfmoordneigingen rondlopen en gebroken zijn in hun binnenste, als iemand die dit een goede spot vond, tegen pesten, wist ik niet wat ik hoorde toen ik vooraanstaande ministers in interviews hoorde zeggen “hoe dom” dit spotje is. “Het mes is altijd scherper” zei één van hen. Dat is niet waar. Dit is dat ongelooflijke geloof dat je vroeger op de lagere school hoorde van mama’s: “Als je ruzie maakt moet je het met je woorden afkunnen”. Met andere woorden: Zolang je niemand slaat, mag je zeggen wat je wilt” en veel kinderen en grote mensen zijn hier sterren in. “Schelden, schelden doet niet zeer […]”. Met andere woorden: Schelden, slecht woordgebruik is niet zo heel erg. Maar fysiek, lichamelijk geweld is pas erg. Het is niet waar dat woorden minder erg zijn. Woordgebruik is krachtiger als deze mensen denken dat het is. En zelfs krachtiger, scherper, dan een mes. Nee. Ik zeg niet dat je mensen dan maar pijn moet doen met een mes. Ik wil alleen maar aangeven hoe krachtig woorden zijn! Leven of dood zijn in woorden. Overigens, náást dat woorden wel degelijk dodelijk kunnen zijn, zelfs letterlijk is er nóg een reden waarom woorden wel degelijk krachtiger zijn dan een mes is het feit dat ze leven, genezing, kunnen voortbrengen, en een mes niet. In een wereld van geweld in de jaren 50/60 omdat blanke mensen vinden dat ze superieur zijn dan zwarte mensen, stond een man op, een prediker, Martin Luther King, en gaf een speech, waarvan als je het nu terugluistert je kippenvel krijgt! Hij droomde dat op een dag zwarte en blanke kinderen in het park samen speelden zonder dat ook maar iemand op of om keek…. Hij inspireerde velen, en zijn speech is zonder twijfel levengevend zaad geweest die gezaaid zijn onder de mensen en die gegroeid zijn tot wat het nu is, je ziet in die speeltuin waar hij over sprak zwarte en blanke kindjes spelen. Woorden zetten mensen aan hun wapens, messen, veelvuldig te gebruiken en zijn dus gevaarlijker, scherper en dodelijker dan dat mes zelf en woorden brengen leven, veranderen de richting, de koers van een complete generatie! Geloof mij maar.
Woorden
Woorden hebben kracht! Ze zijn levend gevend! Of niet…. Of je het door hebt of niet, of je er bewust van bent of niet, jij, u, zendt voortdurend boodschappen uit op de mensen om je heen, bij wat je zegt. Telkens wanneer je spreekt, zend je een boodschap uit. En dat is het enige punt om te onthouden van mijn boodschap, die ik uitzend, vandaag, scherm:
Met woorden breng jij/U iets over op een ander!
Of je wilt of niet. Met opzet of niet. Je brengt gedachten, gevoelens en overtuigingen over op andere mensen. Vandaag breng ik met opzet, doorwrocht, doordacht, doorbidt, met een inleiding, met een opbouw, en met straks een einde, een gedachte over op jullie allemaal. Of je nu een volgeling van Jezus bent. Of nog niet weet wat je precies met Jezus aanmoet. Of je nu bij deze kerk hoort, of bij een andere kerk. Of je nu hier zit of dit luistert op de website, of via de podcast. Ik wil overbrengen dat de dingen die je zegt een enorme invloed hebben en een enorme impact maken. Ze brengen iets voort! Als ik die bewustwording bij iedereen heb aangestoken, en als mensen zich dat een beetje bewust waren dat ze er dan méér bewust van worden en als ze dat al waren dat ze dan opnieuw bewust worden of aangemoedigd worden in hetgeen ze al doen! Dan ben ik vanmorgen geslaagd! Maar ik breng iets over! En het is geen TED-talk.[2] Geen peptalk. Ik geloof dat ik het doe vanuit de opdracht van de Here Jezus en vanuit de opdracht om het goede nieuws van Jezus te delen. En ik vertrouw meer op de kracht van het kruis van mijn Heer die doodgegaan is aan dat kruis voor het effect van die boodschap (1 Kor.2). Dan op mijn eigen slimheid, het gebruik van dit whiteboard, het al dan niet werken van de techniek, dit gebouw of wat dan ook. Vanwege de waarheid van het kruis van Jezus die het mogelijk gemaakt heeft dat ik met God leef, dat u met God leeft of kunt gaan leven vanaf vandaag en voor eeuwig en altijd. Neem Jezus aan! Laatje verzoenen met God. Een relatie met God. Vrede met God. (2 Kor. 5:20) Doordat deze woorden waar zijn, worden ze bekrachtigt door God. En zullen ze effect hebben! Dat is het Evangelie. Daar ligt bovennatuurlijke kracht in. Dat brengt werkelijk leven. Daar kan niets tegenop. En daar rust mijn vertrouwen op.
Vandaag ga ik tijdens de boodschap, preek, heel concreet vertellen waar we straks tijdens het zingen onder leiding van Daniëlle voor gaan bidden. Ja, ik doe een oproep. De Evangelische Kerk Utrechters weten dat ik fan ben van oproepen doen. Dat ik daarvan houdt en geloof dat het belangrijk is. Het is belangrijk dat je zo nu en dan een duidelijke stap maakt voor God, publiek, voor je laat bidden en het is belangrijk in de dienst, waar we God aanbidden, lofprijzen, in Zijn tegenwoordigheid, onderwezen worden, dat we ook zien hoe het werkt. Dus je leert ook eenvoudigweg zelf bidden voor anderen door ernaar te kijken maar ook door er aan mee te doen. Dus alle gedachten in je hoofd van: Ga je het weer ponitficaal doen, vooraan? Of opzij? Wel muziek of niet? Sta je straks alleen, met een oproep zonder dat iemand komt “zielug” mag je even parkeren en loslaten. We gaan gewoon in beweging. De kerk is geroepen om in beweging te zijn. En tijdens haar feestelijke bij elkaar komen laat ze dit zien. Dus zes punten:
Toepassing
1: Negatieve woorden hebben je vernietigt.
Het is ongelooflijk hoe waar de woorden in spreuken zijn. Het is echt ontelbaar hoe vaak ik gesprekken heb gehad met mensen die compleet vastgelopen zijn in depressies, psychologische problemen, te kampen hebben met neg./ zelfbeeld, moeite met relaties en noem het allemaal maar op, mensen die je tegenkomt met psychiatrische problematieken, en wat ze vertellen vanuit hun jeugdjaren.
Ouders, familie en school, wat ze meegekregen hebben voor bagger, woorden uitgestort, en gezaaid in hun binnenste en wat hen kapot heeft gemaakt in levens. Het is ongelooflijk! Jezus zegt:”Kom! Laat je genezen!” Houd niet terug. Denk niet dat je al een volmaakte christen hoeft te zijn, toen Jezus rondging genas Hij mensen, bevestigde mensen in hun identiteit, repareerde hun ziel. “Gezonde mensen hebben geen dokter nodig” zei Hij. Het enige is, dat deze mensen Jezus’ stem herkenden. (Mijn schapen, horen mijn stem). Ze hadden niet hun theologie op orde. Ze begrepen niet hoe de redding. Het evangelie precies werkte, maar ze rechtten hun rug, spitsten hun oren, gingen naar Jezus en ontvingen van Hem genezing. Please, please, please, kom en laat me voor je bidden, dat die woorden uitgewist, uitgegumd worden, dat de vernietigende uitwerking teniet gedaan wordt, dat alles wat er mis is gegaan als gevolg ervan, dood in zelfbeeld, dood in relaties, slechte vruchten, misoogsten dat betekent moeite met werk en inkomen, allemaal gevolgen van woorden die gezaaid zijn in je en die in je gegroeid zijn en voortdurend je verstand en emoties, je ziel, ja, je hele wezen aantasten. Poluted. Kom bij Jezus. Zet een stap, straks als Danielle ons leidt in een lied, doe je hand omhoog, laat voor je bidden.
2: Neem Jezus aan. Vrede met God!
Ik verkondigde het goede nieuws van Jezus Christus vanmorgen. Ik houd daarvan. Het is het enige wat echt op mijn agenda staat. Al het andere wat niet afkomt, inclusief zaken in de kerk, met leiders en wat we maar doen, laat me eigenlijk koud. Eigenlijk niet, maar het komt ergens op de derde plek in mijn leven. Als dingen vlekkenlozer moet lopen moet de organisatie groter, beter geolied etc. Als ik dit niet kan doen, waarvoor ik geroepen ben, ben ik een raamzeem met gaten. Een vuilniszak zonder bodem of een bezem zonder bezemharen, nutteloos. Laat mij nog één keer duidelijk zijn! Laat je verzoenen met God! Kom bij Hem. Laat me voor je bidden! Kies opnieuw vandaag. Hij kan het aan ook als je nog een zootje ongeregeld bent! Hij kan het ook aan als je voor de duizendste keer komt! Of voor de eerste. En wij kunnen het ook aan als je komt terwijl je al gedoopt bent, onderdeel van deze kerk bent, als gast, als lid, hoe dan ook, ook alleen vanmorgen, en je denkt: “Ik zou niet moeten komen. Wat denken ze wel niet dan?”Nee wij denken niets. De kerk is sterk genoeg. En God is sterker. Please, please, please, houdt niet terug, en kom!
3: Vergeving slechte woorden
Als je weet dat dit voor jou is. Je weet: “Ik heb hier echt compleet de plank misgeslagen.” Kom en bidt. Stroom opnieuw over van de Heilige Geest. Wordt opnieuw vrij. Weet opnieuw wat het is om vergeven te zijn door God.
4: Vervulling met de Geest: Papa!
Anderhalf jaar geleden waren wij in de kerk waar Danielle vandaan komt. En waar ik vandaan komt. Joops kerk, nu is Emmanuel de leider daar. CCG Groningen. En als ik daar ben, ben ik volstrekt nutteloos. Er komen altijd emoties los waarvan ik niet wist dat ik ze had. Echt! Tijdens de lofprijs, kon ik niet meezingen van ontroering. Toen zongen we het lied: You are a Good, Good, Father. En tijdens het zingen liep er een jongentje met het syndroom van Down over het podium. De hoeveelheid emotie van dat mensen tegenwoordig een 1 kindje dat zo gelabeld wordt niet eens meer willen, 2 dat hij daar vrij en vrolijk z’n gang kon gaan, wat in andere kerken gedoe oplevert, 3 de woorden die door mij heen gingen, ik stond voor 4 het doopbad, waar ik gedoopt ben, naast 5 Arie, de oudste die mij gedoopt heeft, in de kerk van 6 Emmanuel die voor mijn doop uitsprak “Dank u dat u deze verloren zoon hebt terug gebracht.” Ik was een emotionele puinhoop de rest van de dienst. Mijn vrouw, die moest preken daar, zij stond naast mij en zij kent mij. Zij valt niet meer ondersteboven als ik overmant wordt door emoties. Want God als vader kennen, verandert alles. De meest krachtige woorden in de hele Bijbel voor mij zijn de woorden die God uitspreekt naar Zijn Zoon Jezus toe. God bevestigt met een stem vanuit de hemel Jezus meerdere keren hoorbaar voor anderen die bij Jezus zijn. En Jezus die liet Zich dopen door Johannes de Doper. En Johannes zei: “Neef! Voel je je wel helemaal lekker?” Ik jou dopen? Nee! Maar Jezus stond erop. Laat het nu maar gebeuren zegt Jezus en Johannes zegt, vooruit dan maar. De simpliciteit van dit alles raakt me. Als je discussies hebt over de doop. Jezus die niet gedoopt hoeft te worden zet het voorbeeld! Toe nu maar! Hoe vaak wil je dit niet tegen gelovigen zeggen in discussies over de doop “Toe nu maar” Kom van die bank, stop verontschuldigingen, stop discussiëren, Toe nu maar! En Jezus komt uit het water en dan lezen we de voor mij krachtigste woorden uit de Bijbel: “Matheus 3:16Zodra Jezus gedoopt was en uit het water omhoogkwam, opende de hemel zich voor hem en zag hij hoe de Geest van God als een duif op hem neerdaalde.17En uit de hemel klonk een stem: ‘Dit is mijn geliefde Zoon, in hem vind ik vreugde.’ Dit is mijn Zoon! Ik ben verrukt met Hem! Je moet begrijpen dat Jezus de eerste Zoon genoemd wordt, de eerste van een ontelbaar volk. De eerste van een enorme menigte die, omdat zij Jezus geloven, Hem als Redder hebben aangenomen, als grote broer, Jezus noemt je broer en zus, en vriend en vriendin, waardoor je allemaal kinderen van God genoemd wordt! (Gal. 4) Zonen en dochteren! En geliefd! En zoals de Heilige Geest bij Jezus neerdaalde om dit zichtbaar te maken bid ik vanmorgen dat de Heilige Geest neerdaalt, om het aan jullie zichtbaar te maken! Laat je aanraken vanmorgen. Ontvang de Geest die tegen jou geest, je hart, je ziel zegt: “Dochter, Zoon”. Waarop jij kunt zeggen als een kind in volledige overgave: “Papa”.
5: Uitstappen in goede woorden.
Die leven brengen. Ik train mijzelf hierin. Ik dwing me, moe of niet, om naar de slaapkamers van mijn kinderen te gaan, ze te kussen, te knuffelen en te zeggen: “Papa houdt heel veel van je, meer als van hemzelf, dat weet je toch?” En mijn versie van: Dit is mijn geliefde Zoon, in hem vind ik vreugde. Klinkt als: Ik ben de gelukkigste papa van de wereld, waarom? Omdat ik uw zoon ben. En mijn zoon knikt in zijn slaap als ik dat zeg. Mijn dochter kijkt me altijd aan, want die doet onmiddellijk de ogen open als je de slaapkamer binnenkomt, ze kijkt dwars door me heen, draait zich weer om en valt opnieuw in slaap. Ik weet dat dit iets in ze opbouwt, ik weet de zekerheid, veiligheid en geborgenheid dat dit ze brengt. Hoeveel kracht hadden Jezus woorden toen Hij zei tegen zijn leerlingen, die wisten dat Hij God was! “Vrienden noem ik jullie” Wat deed dit met hen? Stap uit in goede woorden. De woorden van mijn vrouw tegen mij: “Ik geloof in je” Ze zijn ontelbaar, maar ik kan bijna ieder moment terughalen in mijn ziel vanwege de impact die ze hebben. Scherper dan een mes…
6: Evangelie verkondiging
Laatste kort. Als je wilt uitstappen in vertellen van Jezus. Van je eigen relatie met God. Bidden voor zieken. Een roep voelt om te spreken van Jezus in prediking. Straks als we langs deze punten gaan en we komen op het eind, en iedereen zingt nog, stap uit je rij, houdt je handen omhoog en we willen met je bidden.
May the words of my mouth – Tim Hughes
Graag wil ik dit lied twee keer zingen. De eerste keer zingen we het samen. Als je het niet kent mag je luisteren, tekst op de beamer lezen, tot je nemen, bij de tweede keer begin ik één voor één de punten die opgeschreven zijn te noemen.
[1] Vertaald door schrijver
[2] TED komt uit Amerika en staat voor Technology, Entertainment en Design. Binnen dat spectrum houden sprekers een inspirerend verhaal.
